Η μαρτυρία ενός Κινέζου που συμμετείχε στη «γραμμή ζωής» κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Όταν ο Τζανγκ Σιουλόνγκ έλαβε το 2015 πρόσκληση να παρευρεθεί στην 70ή επέτειο της νίκης στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έμεινε για λίγο σιωπηλός. Ένα δάκρυ κύλησε από τα μάτια του: ένιωσε ότι δεν τον είχαν ξεχάσει.

Ο 97χρονος Τζανγκ ζει σε ένα απομακρυσμένο χωριό στο Γουεντσάνγκ της επαρχίας Χαϊνάν, στη νότια Κίνα. Ήταν ένας από τους 3.200 Κινέζους του εξωτερικού που υπηρέτησαν ως οδηγοί και επισκευαστές οχημάτων, είχαν δε επιστρέψει στην πατρίδα τους κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, για να βοηθήσουν στη μεταφορά προμηθειών στην πρώτη γραμμή στον πόλεμο κατά της ιαπωνικής εισβολής.

Τη Δευτέρα ήταν η 86η επέτειος από την έναρξη του Κινέζικου Λαϊκού Αντιστασιακού Πόλεμου κατά της Ιαπωνίας. Ενώ οι Ιάπωνες είχαν μπλοκάρει τις περισσότερες από τις προσβάσιμες οδούς για τη μεταφορά στρατιωτικών προμηθειών, σε εννέα μόλις μήνες, το 1938 και το 1939, περίπου 200.000 Κινέζοι κατασκεύασαν ένα δρόμο στην ορεινή επαρχία Γιουνάν ο οποίος έφθανε έως τη Μιανμάρ.

Ο γεμάτος λακκούβες δρόμος έγινε μια «γραμμή ζωής» στη διάρκεια του πολέμου, καθώς οι περισσότερες στρατιωτικές προμήθειες για τα κινέζικα στρατεύματα, μεταξύ των οποίων βενζίνη και όπλα, παραδόθηκαν από το λιμάνι του Γιανγκόν μέσω αυτού του δρόμου.

Όταν ο δρόμος ήταν έτοιμος, διαπιστώθηκε ότι υπήρχε έλλειψη οδηγών. Τότε ο κινεζο-μαλαισιανός μεγαλοεπιχειρηματίας πατριώτης Ταν Κα Κέε προσκάλεσε το 1939 νέους Κινέζους που ζούσαν στο εξωτερικό να επιστρέψουν στην πατρίδα για να βοηθήσουν στη μεταφορά των προμηθειών. Ο Τζανγκ ήταν ένας από αυτούς.

Ο Τζανγκ είχε εγκαταλείψει το 1936 στο σπίτι του στη επαρχία Χαϊνάν και είχε πάει μαζί με το θείο του στη Σιγκαπούρη για μια καλύτερη ζωή. Εργάστηκε ως σερβιτόρος σε ένα καφέ και αργότερα ως εκφορτωτής σε εταιρία μεταφορών. Σε ηλικία 21 ετών αποφάσισε να επιστρέψει στην Κίνα χωρίς να το πει στο θείο του. «Διαβάζοντας κάθε μέρα τις ειδήσεις για τον πόλεμο στην πατρίδα ήταν βασανιστικό» θυμάται ο Τζανγκ.

Αφού εκπαιδεύτηκε για σύντομο χρονικό διάστημα ως οδηγός, ο Τζανγκ επιφορτίστηκε με το καθήκον να μεταφέρει βενζίνη μέσω του δρόμου Γιουνάν-Μιανμάρ, τον οποίον ο ίδιος χαρακτήριζε ως «πεδίο μάχης», καθώς μπορούσε να χάσει ανά πάσα στιγμή τη ζωή του.

«Στη μια πλευρά του δρόμου ήταν ένας γκρεμός και στην άλλη μια βαθιά χαράδρα, ενώ πάνω από το κεφάλι μας πετούσαν συνέχεια βομβαρδιστικά τα οποία προσπαθούσαν να καταστρέψουν το δρόμο» θυμάται ο Τζανγκ, και προσθέτει ότι και η ελονοσία που θέριζε πάνω στα βουνά ήταν άλλη μια απειλή για τη ζωή των οδηγών. «Το πιο επικίνδυνο από όλα όμως ήταν η μεταφορά βενζίνης, καθώς οποιαδήποτε σπίθα από μια βομβιστική επίθεση θα μας είχε κάνει κομμάτια» λέει.

Σύμφωνα με ένα βιβλίο που συνέταξε ο Τσεν Γιμίνγκ, επικεφαλής του Μουσείου των Κινέζων του εξωτερικού στην πόλη Σιαμέν της επαρχίας Γουτζιάν, πάνω από 1.000 Κινέζοι που επέστρεψαν στην πατρίδα από το εξωτερικό έχασαν τη ζωή τους σε αυτόν το δρόμο των 1.100 χιλιομέτρων. Μέχρι το 1942 οι άντρες αυτοί βοήθησαν την πατρίδα τους με την παράδοση 500.000 τόνων στρατιωτικών προμηθειών, 15.000 οχημάτων και αμέτρητων υλικών για πολιτική χρήση, καθώς το λιμάνι του Γιανγκόν είχε καταληφθεί από τα ιαπωνικά στρατεύματα.

Όταν έληξε ο πόλεμος, το 1945, ο Τζανγκ γύρισε στη Σιγκαπούρη χωρίς να πει στους συγγενείς του πού ήταν. Επέστρεψε τελικά στην πατρίδα του όταν του το ζήτησαν οι γονείς του, το 1949, αφού είχε ιδρυθεί η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας.

Μεταξύ των Κινέζων του εξωτερικού που επέστρεψαν στην Κίνα για να βοηθήσουν στον πόλεμο κατά της Ιαπωνίας, πάνω από το ένα τέταρτο ήταν από την επαρχία Χαϊνάν, σύμφωνα με τον Γιε Τζουν, μελετητή της ιστορίας τους για πάνω από 20 χρόνια.

Ο 67χρονος Γιε έμαθε την ιστορία των Κινέζων του εξωτερικού από τη γυναίκα του, ο πατριός της οποίας ήταν ένας από αυτούς. Μέχρι σήμερα έχει βρει πληροφορίες για περίπου 47 από αυτούς. Ο Τζανγκ είναι ο μόνος που ζει ακόμα στην επαρχία Χαϊνάν.

Αφότου αναγνωρίστηκαν οι υπηρεσίες του από τα αρχεία ενός μουσείου στην επαρχία Γιουνάν, ο Τζανγκ επιβραβεύτηκε το 2011 με το ποσό των 114.000 γιουάν (17.400 δολάρια), βάσει της πολιτικής του Γραφείου Υποθέσεων Κινέζων του Εξωτερικού.

Λόγω της κακής κατάστασης της υγείας του δεν κατάφερε να ταξιδέψει ως την πλατεία Τιενανμέν στο Πεκίνο, για να δει την παρέλαση στις 3 Σεπτεμβρίου 2015. Ωστόσο, εκείνο το πρωί σηκώθηκε πολύ νωρίς και έβαλε τα καλύτερά του ρούχα. Όταν είδε στην τηλεόραση τους βετεράνους να απευθύνουν χαιρετισμό, ο Τζανγκ ήξερε ότι ανάμεσά τους υπήρχε και μία θέση γι’ αυτόν.

ΑΠΕ-ΜΠΕ