Γυναίκες πρόεδροι: Η αμερικανική ήπειρος έχει ήδη βάλει τα γυαλιά στις ΗΠΑ

Οι πολίτες στις ΗΠΑ ενδέχεται να ξημερώσουν με την πρώτη γυναίκα πρόεδρο στην ιστορία τους. Άργησαν χαρακτηριστικά, αφού τόσο ο Καναδάς, όσο και η Κεντρική-Νότιος Αμερική μετρούν πλέον δεκάδες γυναίκες στο ύπατο αξίωμα. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις η μάχη δίνεται μόνο μεταξύ γυναικών.

Καταρχήν, ο Καναδάς απέκτησε γυναίκα πρωθυπουργό το 1993. Ήταν η Κίμ Κάμπελ των Συντηρητικών, η οποία παρέμεινε στο αξίωμα για λίγους μόνο μήνες.

Στην Κεντρική και Νότιο Αμερική, σε χώρες που ταυτίστηκαν με σπουδαίους Απελευθερωτές, επαναστάτες, χαρισματικούς ηγέτες και (δυστυχώς) στυγνούς δικτάτορες, ελάχιστες ήταν οι γυναίκες που κατάφερναν να φτάσουν στο ύπατο αξίωμα.

Ακόμα και ο χαρισματικός πρόεδρος της Αργεντινής Χουάν Περόν (1946-1955 και 1973-1974) δεν κατάφερε να κάμψει την αντίσταση των Ένοπλων Δυνάμεων και να επιβάλλει τη σύζυγό του Εύα Περόν ως αντιπρόεδρο, το 1951.

Από ειρωνεία της τύχης, η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής θα ήταν η τρίτη γυναίκα του Χουάν Περόν και αντιπρόεδρος στην τελευταία του θητεία, Μαρία Εστέλα Μαρτίνες (Ισαβέλ) ντε Περόν. Ανέλαβε τα ηνία της χώρας το 1974, όταν πέθανε ο Περόν και παρέμεινε στο ύπατο αξίωμα μέχρι τις 24 Μαρτίου 1976, οπότε την ανέτρεψε η δικτατορία του Βιντέλα. Η ίδια ζει εξόριστη από τη δεκαετία του 1980 στη Μαδρίτη.

Στην προεδρία της Βολιβίας ανήλθε το 1979 εν μέσω πολιτικής και κοινωνικής κρίσης η επικεφαλής του Κογκρέσου Λιδία Γκέιλερ Τεχάδα. Παρέμεινε στην προεδρία για ένα χρόνο και ανετράπη από στρατιωτικό πραξικόπημα. Η Βολιβιανή πολιτικός έφυγε στη Γαλλία, όπου έζησε για πολλά χρόνια. Επέστρεψε στη Βολιβία, όπου πέθανε τον Μάιο του 2011 σε ηλικία 89 ετών.

H Αϊτή απέκτησε και εκείνη μεταβατική πρόεδρο το 1990. Ήταν η Ερτά Πασκάλ Τρουιγό, η οποία παρέμεινε στην προεδρία μέχρι το Φεβρουάριο του 1991. Την διαδέχθηκε ο Ζαν Μπερτράν Αριστίντ.

Στην ιστορία της Νικαράγουα πέρασε το 1990 και η Βιολέτα Μπάριος Τσαμόρο, η οποία κατάφερε στις προεδρικές εκλογές εκείνης της χρονιάς να κερδίσει τον Ντανιέλ Ορτέγκα. Η Τσαμόρο υπήρξε σύζυγος του δημοσιογράφου και πολιτικού Πέδρο Χοακίν Τσαμόρο, ο οποίος δολοφονήθηκε στη διάρκεια της δικτατορίας του Σομόζα.

Η Τσαμόρο παρέμεινε πρόεδρος μέχρι το 1997. Σημειώνεται ότι είναι η πρώτη αρχηγός κράτους της Αμερικής που εξελέγη με άμεση ψηφοφορία και η δεύτερη στο Δυτικό Ημισφαίριο μετά την Βίγκντις Φιμπογκατόριρ, πρόεδρο της Ισλανδίας.

Η Ροσαλία Αρτεάγα βρέθηκε στο ύπατο αξίωμα του Ισημερινού για έξι μέρες το 1997, μετά την ανατροπή του προέδρου Αμπνταλά Mπουκαράμ. Η ίδια ήταν αντιπρόεδρός του. O Μπουκαράμ καθαιρέθηκε από το Κογκρέσο ως «μη έχων σώας τα φρένας» για την άσκηση των καθηκόντων του. Υπήρξε μία εκκεντρική περίπτωση πολιτικού με πολλές δικαστικές περιπέτειες. Πλέον ζει στον Παναμά.

Ο Παναμάς είδε την πρώτη γυναίκα πρόεδρο στο πρόσωπο της Μιρέγια Μοσκόσο, η οποία εξελέγη το 1999 και παρέμεινε πρόεδρος μέχρι το 2004. Kαθόλη τη διάρκεια της θητείας της δεν έλειψαν οι ψίθυροι και οι καταγγελίες για υποθέσεις διαφθοράς. Λίγο πριν αποχωρήσει από την προεδρία χορήγησε χάρη σε Κουβανούς αντιφρονούντες, μεταξύ αυτών και ο Λουίς Ποσάδα, καταζητούμενος για την ανατίναξη κουβανικού αεροσκάφους. Η κίνηση αυτή εξαγρίωσε την Κούβα, η οποία διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις με τον Παναμά.

Γυναίκα πρόεδρο απέκτησε για πρώτη φορά στην ιστορία της η Χιλή το 2005. Ήταν η Μισέλ Μπατσελέτ, η οποία κέρδισε τις εκλογές ως επικεφαλής του Κεντροαριστερού συνασπισμού. Ολοκλήρωσε τη θητεία της το 2010 με τη δημοτικότητά της στο 86%.

Η Μπατσελέτ επανεξελέγη το 2014, στον δεύτερο γύρο με αντίπαλο γυναίκα: ήταν η υποψήφια της κεντροδεξιάς συμμαχίας, Έβελιν Ματέι.

Η Αργεντινή απέκτησε την πρώτη γυναίκα πρόεδρο με άμεση εκλογή το 2007. Πρόκειται για την Κριστίνα Φερνάντες, η οποία ήταν ήδη Γερουσιαστής και Πρώτη Κυρία της χώρας. Η Κριστίνα Φερνάντες έγινε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Λατινικής Αμερικής που επανεξελέγη με το συντριπτικό 54% το 2011.

Το 2010 εξελέγη πρώτη πρόεδρος της Κόστα Ρίκα η Λάουρα Τσιντσίγια.

Τέλος, την Πρωτοχρονιά του 2011 ανέλαβε για πρώτη φορά τα ηνία της Βραζιλίας μια γυναίκα πολιτικός: Η Ντίλμα Ρουσέφ, κόρη Βούλγαρου μετανάστη, η οποία μάλιστα στη διάρκεια της δικτατορίας του 1970 είχε συλληφθεί, βασανιστεί και φυλακιστεί.

Η ίδια επανεξελέγη το 2014, αλλά καθαιρέθηκε το 2016 με απόφαση της Γερουσίας.

Απόστολος Ρουμπάνης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ