Πενζό: Οι αμφιβολίες και η απόφαση για τα ερωτικά γράμματα του Μιτεράν

Ποιήματα, αποφθέγματα, γραπτά που μαρτυρούν άσβεστο πάθος. «Δεν ξέρω αν έκανα καλά», ομολογεί η Αν Πενζό μετά την δημοσιοποίηση των φλογερών επιστολών που επί χρόνια έγραφε για εκείνη ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Μιτεράν.

Σε συνέντευξή της στον γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό France Culture, η Πενζό αποκαλύπτει πως έπειτα από αίτημα του Ινστιτούτου Φρανσουά Μιτεράν, άνοιξε και πάλι μια αλληλογραφία, «που είχε αρχίσει πριν από περισσότερο από μισό αιώνα».

«Την αντέγραψα, πράγμα που ήταν ταυτόχρονα μια δοκιμασία και ένας αρκετά εκπληκτικός τρόπος για να ξαναζήσω όλη τη ζωή μου», δηλώνει για να μιλήσει για τις αμφιβολίες της αλλά και για τον άνθρωπο που την έπεισε να δημοσιοποιήσει τις επιστολές.

Εξηγεί πως αφέθηκε να πεισθεί από τον Ζαν-Νοέλ Ζανενέ, τον ιστορικό και μέλος του Ινστιτούτου Φρανσουά Μιτεράν.

Φέρνοντας στην επιφάνεια τις συζητήσεις με την οικογένειά της, θυμάται να ηχούν στα αυτιά της οι εξής φράσεις: «Η γυναίκα είναι ένας άνθρωπος που οφείλει να είναι υποταγμένος, που δεν πρέπει να έχει καμιά πνευματική ζωή».

Tα λόγια της οικογενείας της μαζί με τον συντηρητισμό της εποχής φαίνεται να οδήγησαν την Πενζό στον δρόμο της αφάνειας.

Το 1994, μια εικοσαετία μετά τη γέννηση της κόρης της Μαζαρίν την οποία έκρυβε για καιρό, ξεκαθαρίστηκε η θέση της Πενζό.

Δύο δεκαετίες μετά τον θάνατο του Μιτεράν, η ίδια αποφάσισε να ρίξει φως σε μια υπόθεση που χάραξε τη ζωή της χωρίς όμως να χάνει την διακριτικότητά της. Όπως είπε στο France Culture, απευκταίο σενάριο θα ήταν να ανοίξει ο φάκελος των ερωτικών επιστολών, μετά τον θάνατό της.

Για την διακριτική παρουσία της Πενζό ειδική μνεία κάνει και η πρώην σύντροφος του Φρανσουά Ολαντ και δημοσιογράφος Βαλερί Τριερβελέρ, που αναφέρει, μεταξύ άλλων, στο Paris Match ότι ο Μιτεράν ήταν ένας από τους «μεγαλύτερους ρομαντικούς όλων των εποχών κι εμείς το αγνοούσαμε».

Ιστορικός τέχνης του 19ου αιώνα και διευθύντρια του Μουσείου Ορσέ, η Πενζό κυκλοφορούσε με ένα ποδήλατο στολισμένο με ψάθινο καλάθι, αποπνέοντας μια αύρα από τα χρόνια της αθωότητας. Φορούσε μακριές φούστες, η όψη της ήταν ρομαντική όπως ακριβώς και η γραφή του Μιτεράν, ενός πολιτικού που συνήθιζε να παρομοιάζει την Πενζό με τέχνη.

«Όταν σε γνώρισα, Αν, αμέσως κατάλαβα ότι θα διανύσουμε πολλά χιλιόμετρα», έγραψε το 1964 ο Μιτεράν που ελισσόταν με μακιαβελική μυστικοπάθεια. Έξι μήνες αφότου εξελέγη πρόεδρος της Γαλλίας, το 1981, αποκάλυψε στην Πενζό ότι πάσχει από καρκίνο του προστάτη, ασθένεια που κράτησε στο σκοτάδι μέχρι το 1995.

Με κάθε τρόπο έκρυβε τη σχέση του με την Πανζό όπως και την ύπαρξη της κόρης του Μαζαρίν. Παρόλο που ο γαλλικός Τύπος γνώριζε για τη διπλή ζωή του Μιτεράν, κυριαρχούσε άκρα μυστικότητα. Ο πρώην γάλλος πρόεδρος είχε δώσει εντολή να παρακολουθούνται οι τηλεφωνικές συνδιαλέξεις των ατόμων που είχαν κριθεί ύποπτα για την αποκάλυψη του μεγάλου τότε «κρατικού μυστικού» της Γαλλίας.

Η Πενζό, από την πλευρά της, διατηρούσε επί δεκαετίες σε παλιά κουτιά παπουτσιών τα 1.218 ερωτικά γράμματα που της είχε αφιερώσει ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Φανσουά Μιτεράν. Τη χρονιά που συμπληρώθηκαν τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μιτεράν, η Πενζό αποφάσισε να μοιραστεί με όλο τον κόσμο μια μακροχρόνια ιστορία πάθους, δημοσιεύοντας τη συλλογή «Επιστολές στην Αν, 1962-1995» (Lettres a Anne, 1962-1995, εκδ. Gallimard), που κυκλοφορεί στα γαλλικά βιβλιοπωλεία.

Περιγράφοντας μέσα από γραπτά τον πατέρα της, στα 13 της χρόνια, η Μαζαρίν ανέφερε για εκείνον πως «γνώριζε καλά τα κόλπα της ζωής. Όποτε φερόμουν πολύ ευγενικά σε ανθρώπους μού έλεγε πως στη ζωή κυριαρχούν οι κανόνες της ζούγκλας και πως ακολουθώντας τον δρόμο της καλοσύνης δεν θα τα βγάλω εύκολα πέρα. Κανείς όμως κοιτάζοντάς τον δεν μπορούσε να καταλάβει τι πραγματικά σκεφτόταν».

Λίγο πριν φύγει ο Μιτεράν από τη ζωή, συγκεκριμένα έναν περίπου χρόνο πριν από τον θάνατό του, φωτογραφήθηκε έξω από γνωστό εστιατόριο με την 20χρονη, τότε, Μαζαρίν. Εντύπωση προκάλεσε και το γεγονός ότι τον Ιανουάριο του 1996 η Πενζό με την κόρη της στέκονταν δίπλα στην σύζυγο του Μιτεράν πάνω από τον τάφο του πολιτικού.

Παρόλο που ο Μιτεράν ποτέ δεν παραδέχτηκε δημόσια την σχέση του με την Πενζό, μέσα από τη δημοσίευση των ερωτικών του επιστολών η δεύτερη έδωσε την δική της απάντηση στις υπόλοιπες ερωμένες του πρώην προέδρου υποδεικνύοντας πως εκείνη ήταν η γυναίκα της ζωής του, αναφέρει φίλος του Μιτεράν. Ο δικηγόρος Τζόρτζ Κιεμόν δηλώνει: «Η Πενζό θυσίασε τα πάντα για τον Μιτεράν».

Μιετράν και Πενζό, πάντως, παρουσίαζαν μια σημαντική ομοιότητα. Προέρχονταν και οι δύο από σημαντικές οικογένειες καθολικών. Οι περισσότεροι προσπαθώντας να ερμηνεύσουν την άρνηση του πρώην γάλλου πρόεδρου να ζητήσει διαζύγιο από τη σύζυγό του μιλούσαν για διαφύλαξη της πολιτικής του θέσης. Η Πενζό ερμήνευε τη συμπεριφορά του με τους δικούς της κώδικες: «Ο Μιτεράν δεν εγκατέλειπε ποτέ τις επιλογές του. Και η Ντανιέλ ήταν μια από αυτές».

Ελισάβετ Σταμοπούλου

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ