Ποιος είναι ο Μαουρίσιο Μάκρι, ο νέος πρόεδρος της Αργεντινής

To 2003, o περονιστής Nέστορ Κίρσνερ εξελέγη πρόεδρος της Αργεντινής και στην τελετή ορκωμοσίας είπε απευθυνόμενος στους δοκιμασμένους από την οικονομική κρίση συμπατριώτες του: «σας προτείνω ένα όνειρο».

Δώδεκα χρόνια αργότερα, οι περονιστές περνούν στην Αντιπολίτευση. Ο 56χρονος πολυεκατομμυριούχος Μαουρίσιο Μάκρι κατάφερε να κερδίσει τον υποψήφιο των περονιστών και να αναδειχθεί πρόεδρος της Αργεντινής για την τετραετία 2015-2019.

Επιχειρηματίας, γόνος εύπορης οικογένειας ιταλικής προέλευσης, ο Μάκρι πήγε σε καλά σχολεία, είχε μια άνετη ζωή -playboy κατά περιόδους- που λίγοι στην πατρίδα του μπορούν να έχουν.

Βρίσκεται μάλιστα στον τρίτο του γάμο με την 41χρονη Χουλιάνα Αβάδα, κόρη επίσης εύπορων επιχειρηματιών με καταγωγή από τον Λίβανο. Μάζι της έχει δύο παιδιά, ενώ από τους προηγούμενους γάμους έχει άλλα δύο.

Το 1991, σε ηλικία 32 ετών, έπεσε θύμα απαγωγής. Πέρασε 14 μέρες κλειδωμένος στο υπόγειο ενός σπιτιού, μέχρι η οικογένειά του να πληρώσει τα λύτρα.

Μερικά χρόνια αργότερα, το 1995, έγινε πρόεδρος της θρυλικής ποδοσφαιρικής ομάδας Boca Juniors, μάλιστα στις εποχές της παντοδυναμίας της: 17 κούπες σήκωσε ο πρόεδρος και οι παίκτες.

Και μετά αποφάσισε να ασχοληθεί με την πολιτική. Ίδρυσε το κόμμα PRO (Propuesta Republicana), «ένα μοντέρνο δεξιό», όπως έλεγε χαρακτηριστικά.

Η αλήθεια είναι ότι στην Αργεντινή έλειπε ένα αμιγώς δεξιό κόμμα, αφού στην πολιτική ζωή κυριαρχούσαν ανέκαθεν οι Ριζοσπάστες (UCR) με έτος ίδρυσης το 1891 και οι Περονιστές (PJ) που ίδρυσε τη δεκαετία το 1947 ο Χουάν Περόν.

Το κόμμα του Μάκρι δεν είχε εθνική εμβέλεια, έτσι η παρουσία του στην πολιτική περιορίστηκε στην πρωτεύουσα. Εκεί άλλωστε ο πληθυσμός ήταν υψηλότερου (κοινωνικά και οικονομικά) επιπέδου και οι ψήφοι έρχονταν με άνεση.

Ο ίδιος παρέμεινε επί 8 χρόνια δήμαρχος της πρωτεύουσας, από το 2007 έως το 2015. Ουδέποτε είχε καλές σχέσεις με τους περονιστές και οι σχέσεις του με την Κριστίνα Φερνάντες, την απερχόμενη πρόεδρο, ήταν απλώς τυπικές.

Κάθε φορά που η πρωτεύουσα αντιμετώπιζε ένα σοβαρό πρόβλημα -μια απεργία στο μετρό, πλημμύρες λόγω καιρού ή διακοπές ρεύματος- οι ευθύνες και τα καρφιά έδιναν και έπαιρναν.

Οι περονιστές κατηγορούσαν τον Μάκρι και ο Μάκρι τους περονιστές και την πρόεδρο. Ελάχιστες φορές εμφανίστηκαν μαζί, όπως πρόσφατα στα εγκαίνια ενός αυτοκινητόδρομου στην πρωτεύουσα, όπου αντάλλαξαν τα τυπικά.

Όταν αποφάσισε να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος, το βασικότερό του πρόβλημα ήταν η έλλειψη αναγνωρισιμότητας εκτός των ορίων της επαρχίας του Μπουένος Αίρες, δεδομένου ότι το κόμμα του με τον μικρό βίο δεν πρόλαβε να αποκτήσει βάσεις σε άλλες περιοχές.

Οι περονιστές για παράδειγμα υπάρχουν παντού, ακόμα και με διαφοροποιήσεις. Οι ριζοσπάστες το ίδιο με ισχυρότερη παρουσία -ιστορικά- σε μεγάλα αστικά κέντρα πλην της πρωτεύουσας.

Το 2014 το ποσοστό του Μάκρι στην πρόθεση ψήφου για την προεδρία μετά βίας έφτανε το 14%. Έτσι, αποφάσισε να προτείνει στους Ριζοσπάστες (UCR), που τα τελευταία χρόνια έχουν σχεδόν εξαφανιστεί, να συνεργαστούν.

Η απόφαση για το UCR δεν ήταν εύκολη και χρειάστηκαν ώρες συνεδριάσεων για το τελικό «ναι», το οποίο ήρθε με απώλειες.

Η συμμαχία με τους Ριζοσπάστες και άλλες μικρότερης εμβέλειας δυνάμεις τού εξασφάλισε την πολυπόθητη παρουσία σε όλη την επικράτεια.

Οι προεδρικές του 2015 ήταν η μεγάλη ευκαιρία. Η Κριστίνα Φερνάντες είχε ολοκληρώσει και τη δεύτερη τετραετία και το Σύνταγμα δεν επιτρέπει τρίτη συνεχόμενη. Διάδοχος στον ορίζοντα δεν υπήρχε και το χρίσμα πήγε -με συνοπτικές διαδικασίες που η ίδια η Φερνάντες καθόρισε- στον Ντανιέλ Σιόλι, ένα πρόσωπο που ούτε οι ίδιοι οι περονιστές -ιδίως ο σκληρός πυρήνας των Κιρσνεριστών- συμπαθούσε ιδιαίτερα.

Για τη συμμαχία του Μάκρι το σύνθημα ήταν απλό: Cambiemos (Aς αλλάξουμε). Ο ίδιος πόνταρε στην κατάσταση της οικονομίας, τον υψηλό πληθωρισμό και την ανασφάλεια για να πείσει ότι έχει κάτι διαφορετικό να προτείνει.

Όσο για το επιχείρημα ότι «θέλει να επιστρέψει τη χώρα στη νεοφιλελεύθερη δεκαετία του 1990», εκείνος απαντούσε ότι οι περονιστές εφάρμοσαν εκείνες τις πολιτικές.

Πόνταρε επίσης στη διαφθορά των τελευταίων ετών, αλλά και στο έντονα πολωτικό και συγκρουσιακό στιλ της απερχόμενης προέδρου. Απέναντι στο δικό της «εμείς και οι άλλοι απέναντι», ο Μάκρι απαντούσε με το «μαζί».

Τελικά τα κατάφερε, έστω και αν το αποτέλεσμα στον δεύτερο γύρο των προεδρικών –τον ιστορικό δεύτερο γύρο- ήταν σχετικά οριακό.

Και τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Καταρχήν η οικονομία για την οποία ο Μάκρι οραματίζεται μια χώρα πιο κοντά στη διεθνή κοινότητα. Η καταπολέμηση της εγκληματικότητας, των βαρόνων των ναρκωτικών και η εμπέδωση αισθήματος ασφάλειας, είναι επίσης πολύ δύσκολα θέματα.

Ξεχωριστό κεφάλαιο με μεγάλη όμως σημασία είναι και οι σχέσεις της Αργεντινής με τις άλλες χώρες της περιοχής.

Ο Μάκρι, για παράδειγμα, δεν συμπαθεί καθόλου την κυβέρνηση Μαδούρο στη Βενεζουέλα και τα αισθήματα είναι αμοιβαία. Ο πρόεδρος της Βολιβίας, Έβο Μοράλες, επίσης δεν τρέφει ιδιαίτερη εκτίμηση στο πρόσωπό του.

Η Βραζιλία, σημαντικότατος εμπορικός εταίρος της Αργεντινής, διατηρούσε σχετικά αρμονικές σχέσεις με τους περονιστές τα τελευταία 12 χρόνια, ωστόσο, δεν εκφράστηκε ανοικτά εναντίον του Μάκρι, ακόμα και αν ο τέως πρόεδρος «Λούλα» ντα Σίλβα στήριξε ανοικτά τον περονιστή υποψήφιο.

Η Ουρουγουάη στα χρόνια του «εναλλακτικού» προέδρου, Πέπε Μουχίκα, πέρασε δύσκολα με πρόεδρο την Κριστίνα Φερνάντες και δεν έλειψαν οι εντάσεις και οι παρεξηγήσεις. Αλλά ο Μουχίκα δεν είναι πλέον στην εξουσία.

Ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση για τον Μαουρίσιο Μάκρι να είναι η ικανότητά του να κυβερνήσει, να εξασφαλίσει πλειοψηφίες στο Κογκρέσο (το οποίο δεν ελέγχει), να συνεννοηθεί με τους εταίρους του, να αντιμετωπίσει τα πανίσχυρα συνδικάτα, αλλά και τους Περονιστές που δεν ζουν πολύ στην Αντιπολίτευση.

Η νέα εποχή ξεκινά στις 10 Δεκεμβρίου, έστω και αν στο Κογκρέσο η Κριστίνα Φερνάντες δεν θα είναι παρούσα για να παραδώσει την προεδρική κορδέλα και τη ράβδο στον διάδοχό της.

Απόστολος Ρουμπάνης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ