Η Γενοκτονία μέσα από τα μάτια της νέας γενιάς των Αρμενίων

Ο Σετράκ Αμπασιάν ανήκει στη νέα γενιά των Αρμενίων που ζουν στην Ελλάδα. Η οικογένειά του κατάγεται από τα Άδανα της Κιλικίας. Ο προπάππους του σκοτώθηκε από Τούρκους στη σφαγή των Αδάνων το 1909. Η οικογένειά του έφτασε Κωνσταντινούπολη και λίγο πριν τα γεγονότα του 1915 πέρασε τα σύνορα της Ελλάδας. «Δεν υπάρχει οικογένεια που έχει γλιτώσει από τις σφαγές και δεν έχει να διηγηθεί φρικιαστικές ιστορίες για τα παθήματα και των αφανισμό μελών της» λέει στο in.gr.

Πώς βίωσε η οικογένειά σου την Γενοκτονία;

Η Αρμενία είναι η χώρα καταγωγής του λαού μου και ο συνδετικός κρίκος των απανταχού Αρμενίων ανά τον κόσμο. Ως εκ τούτου, η σχέση μου και τα συναισθήματα μου για αυτήν είναι αγάπη, σεβασμός και περηφάνια για μια χώρα και ένα λαό που είναι από τους αρχαιότερους της περιοχής.

Η οικογένειά μου κατάγεται από τα Άδανα της Κιλικίας κοντά στα παράλια της Μεσογείου, σχεδόν απέναντι από την Κύπρο. Στα τέλη του 1908 είχε αρχίσει να φαίνεται ξεκάθαρα η αντιπαλότητα των Τούρκων κατά των χριστιανικών πληθυσμών της περιοχής και ειδικότερα κατά των Αρμενίων, με τοπικές σφαγές στις περιοχές της τουρκοκρατούμενης Αρμενίας (Ανατολική Μικρά Ασία). Μία μέρα ο προπάππους μου είχε πάει στα χωράφια του για να επιβλέψει την παραγωγή που μάζευαν οι εργάτες και δεν επέστρεψε. Είχε ακουστεί ότι Τούρκοι τσέτες κατέβαιναν από τα ορεινά, λεηλατούσαν και σκότωναν του χωρικούς. Η σφαγή των Αδάνων του 1909 ήταν το αποκορύφωμα της εποχής.

Ο τουρκικός όχλος με την καθοδήγηση των μουλάδων μπήκε στις αρμένικες γειτονιές και άρχισε να σφάζει, να λεηλατεί και να πυρπολεί ό,τι δεν κατάφερνε να αρπάξει. Κοντά στην γειτονιά που έμενε η οικογένεια του παππού μου υπήρχε και το νηματουργείο των αδελφών Τρυπάνη οι οποίοι εκτελούσαν και χρέη προξένου και υπήρχε η ελληνική σημαία πάνω στο εργοστάσιο. Πριν φτάσει ο όχλος στη συγκεκριμένη γειτονιά, ο Τρυπάνης έδωσε εντολή και άνοιξαν οι πόρτες του εργοστασίου και ο κόσμος, που έτρεχε αλαλάζοντας να σωθεί, βρήκε καταφύγιο στην αυλή και στους χώρους του εργοστασίου. Ο όχλος δε μπορούσε να παραβιάσει το χώρο του εργοστασίου με την ελληνική σημαία. Μετά την απομάκρυνση του όχλου, σε διάστημα μιας εβδομάδας η οικογένεια του παππού μου φορτώθηκαν ό,τι κατάφεραν να σώσουν από τα αποκαΐδια του σπιτιού και πήραν το τρένο για την Κωνσταντινούπολη όπου τα πράγματα ήταν πιο ήρεμα λόγω των ξένων αποστολών. Ο παππούς μου ήταν τότε 5 ετών.

Πότε ήρθε η οικογένειά σου στην Ελλάδα και πώς ήταν η εγκατάσταση εδώ;

Όταν τα πράγματα άρχισαν να αγριεύουν και στην Κωνσταντινούπολη, πριν ξεκινήσει το μεγάλο κακό του 1915, η προγιαγιά μου, λόγω και της «εμπειρίας» της πέρασε, τα σύνορά προς την Ελλάδα μαζί με τον παππού μου και τα άλλα 4 εν ζωή παιδιά της, και ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στην προσφυγούπολη της Κοκκινιάς. Η οικογένεια της γιαγιάς μου βρέθηκε και αυτή στην Κοκκινιά από άλλη διαδρομή. Πριν αρχίσει το τελικό ξεκλήρισμα των Αρμενίων των Αδάνων το 1916, η οικογένεια της γιαγιάς μου κατάφεραν να επιβιβασθούν σε γαλλικό πλοίο το οποίο αφού για εβδομάδες περιφέρονταν στα λιμάνια της ανατολικής Μεσογείου όπου οι συμμαχικές δυνάμεις Γάλλων και Άγγλων απαγόρευαν την αποβίβαση των ταλαιπωρημένων προσφύγων, το πλοίο έπιασε Ελλάδα και οι ελληνικές αρχές επέτρεψαν την αποβίβαση στο κόλπο του Νέου Φαλήρου. Η Ελλάδα και οι Έλληνες, παρά τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν την εποχή εκείνη, δέχτηκαν τους Αρμένιους που ήρθαν κατατρεγμένοι από την τουρκική θηριωδία. Αυτή η πράξη είναι κάτι το όποιο οι Αρμένιοι της Ελλάδας και η αρμένικη παγκόσμια κοινότητα δεν ξεχνά και θα είναι για πάντα υπόχρεη.

Σβήνουν ποτέ οι μνήμες αυτές;

Δυστυχώς οι εικόνες και τα γεγονότα εκείνης της περιόδου είναι βαθιά χαραγμένες στις μνήμες των επιζώντων και των οικογενειών τους. Δεν υπάρχει οικογένεια που έχει γλιτώσει από τις σφαγές και δεν έχει να διηγηθεί φρικιαστικές ιστορίες για τα παθήματα και των αφανισμό μελών της. Όλες αυτές οι ιστορίες και τα βιώματα περνάνε από τη μια γενιά στην επόμενη, κρατώντας άσβηστη τη μνήμη όλων αυτών που τόσο άδικα χάθηκαν. Δυστυχώς αυτό που δεν καταλαβαίνει η Τουρκία και οι χώρες που λόγω πολιτικών και οικονομικών σκοπιμοτήτων αρνούνται να αναγνωρίσουν τα γεγονότα που συνέβησαν στον αρμενικό λαό την περίοδο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου σαν Γενοκτονία, είναι πως με την άρνηση συνεχίζουν την Γενοκτονία, αυτή τη φόρα προσβάλλοντας τη μνήμη των θυμάτων αυτών των θηριωδιών.

Πώς βλέπει η νέα γενιά των Αρμενίων την Γενοκτονία;

Η νέα γενιά των Αρμενίων αγωνίζεται για την αναγνώριση της Γενοκτονίας από την Τουρκία και από το σύνολο της διεθνούς κοινότητας τιμώντας με αυτό τον τρόπο τη θυσία και τη μνήμη όλων αυτών που χάθηκαν, και με στόχο την οικοδόμηση μιας καλύτερης κοινωνίας για τις μελλοντικές γενιές.

Πώς κρίνεις τη στάση της Τουρκίας;

Υποκριτική. Δυστυχώς η Τουρκία αρνείται τη Γενοκτονία και αγωνίζεται κατά της αναγνώρισης της από τη διεθνή κοινότητα χρησιμοποιώντας όλα της τα μέσα, συμπεριλαμβανομένων της διαστρέβλωσης της Ιστορίας και της προπαγάνδας.

Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από την Τουρκία πρέπει να είναι προϋπόθεση για την ένταξή της στην ΕΕ;

Φυσικά. Η ΕΕ βασίζεται στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δε νοείται να υπάρχει κράτος που θέλει να ενταχθεί στην ΕΕ και όχι μόνο να μη τηρεί αυτές τις αξίες, αλλά και να αρνείται ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.

Διαβάστε επίσης

• Οι Αρμένιοι της Ελλάδας υπενθυμίζουν στην Τουρκία τη Γενοκτονία
• Όταν το σινεμά μιλά: Ταινίες για τη Γενοκτονία των Αρμενίων
  

Κική Μαργαρίτη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ