FT: Η εμπορική συμφωνία χωρών του Ειρηνικού φέρνει πιο κοντά τη συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ

Η εμπορική συμφωνία, που υπέγραψαν χθες, Δευτέρα, οι ΗΠΑ με την Ιαπωνία και άλλες 10 χώρες του Ειρηνικού (Trans-Pacific Partnership, TPP) ανοίγει τον δρόμο για μία αντίστοιχη συμφωνία των ΗΠΑ με την ΕΕ (Transatlantic Trade and Investment Partnership, TTIP) αναφέρει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα Financial Times.

H συμφωνία των χωρών του Ειρηνικού αποτελεί έναν από τους πυλώνες της φιλόδοξης εμπορικής ατζέντας του Μπαράκ Ομπάμα.

Οι συντάκτες του άρθρου των Financial Times αναρωτιούνται κατά πόσο μπορούν τώρα οι ΗΠΑ και η ΕΕ να σφραγίσουν τη διατλαντική συμφωνία (TTIP), η οποία φαίνεται σαν ξεχασμένο σχέδιο στους διαδρόμους εξουσίας της Ουάσιγκτον.

«Περισσότερο από δύο χρόνια μετά την έναρξη των διαπραγματεύσεων, η κυρίαρχη άποψη και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού είναι όλο και περισσότερο ότι το σχέδιο είναι απίθανο να ολοκληρωθεί πριν ο Ομπάμα φύγει από τον Λευκό Οίκο σε 15 μήνες» αναφέρουν οι συντάκτες.

Η επίτευξη της προθεσμίας αυτής, δήλωσε η Μίριαμ Σαπίρο, που είχε έως πέρυσι την εποπτεία των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, ως εκπρόσωπος των ΗΠΑ για το εμπόριο, θα απαιτούσε σημαντική επιτάχυνση των συζητήσεων.

«Εάν και οι δύο πλευρές θέλουν να τελειώσουν το επόμενο έτος, αυτό είναι δυνατό, αλλά θα πρέπει να εργασθούν πολύ σκληρά» δήλωσε. Και οι δύο πλευρές, πάντως, φαίνονται διατεθειμένες να προσπαθήσουν.

Σε μία συνάντηση, που έγινε τον περασμένο μήνα στην Ουάσιγκτον, η Επίτροπος της ΕΕ για το εμπόριο, Σεσίλια Μάλμστρομ, και ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ για το εμπόριο, Μάικ Φρόμαν, συμφώνησαν να «επιταχύνουν» τις διαπραγματεύσεις.

Χθες, Δευτέρα, η Μάλστρομ χαιρέτησε την είδηση της ολοκλήρωσης της TPP – που αποτελεί τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία στον κόσμο εδώ και δύο δεκαετίες – ως καλό νέο για το παγκόσμιο εμπόριο συνολικά.

«Είναι, επίσης, καλό νέο για τις εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ, επειδή με ολοκληρωμένη τη συμφωνία TPP θα μπορούμε να προσεγγίσουμε τις συζητήσεις μας για την TTIP με ακόμη μεγαλύτερη έμφαση και από τις δύο πλευρές» πρόσθεσε.

Ωστόσο, θα πρέπει να υπάρξει αποφασιστικότητα επί αρκετούς μήνες, εάν οι δύο πλευρές θέλουν να ολοκληρώσουν τη διατλαντική συμφωνία, σημειώνουν οι Financial Times.

«Υπάρχουν πολλά εμπόδια, που εκτείνονται από τις μόνιμες διαφωνίες για τις ορμόνες στο βοδινό κρέας, τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς και τις ονομασίες γεωγραφικής προέλευσης για τα τρόφιμα και ποτά, έως μία όλο και μεγαλύτερη συζήτηση σχετικά με τη μορφή της νομικής προστασίας που θα έπρεπε να έχουν οι Αμερικανοί επενδυτές στην ΕΕ και αντίστροφα» τονίζει το άρθρο.

Οι διαπραγματευτές για τη συμφωνία TTIP τρέφουν υψηλές ελπίδες για τον γύρο επίσημων διαπραγματεύσεων που θα γίνει αυτό τον μήνα στη Φλόριντα. Εκεί θα ανταλλάξουν νέες προσφορές για τους δασμούς στα πιο ευαίσθητα προϊόντα, έχοντας δεσμευθεί στη συνάντηση του προηγούμενου μήνα στην Ουάσιγκτον για την άρση των δασμών στο 97% των προϊόντων. Οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει, επίσης, να ανταλλάξουν προσφορές για τις κρατικές προμήθειες – έναν τομέα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την ΕΕ – έως τον επόμενο Φεβρουάριο.

Υπάρχουν πολιτικοί λόγοι για τους οποίους ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον και η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, ανυπομονούν να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις όσο το δυνατόν νωρίτερα.

Η νέα αμερικανική κυβέρνηση, που θα αναλάβει την εξουσία το 2017, θα χρειασθεί αναμφίβολα χρόνο για να αξιολογήσει τις συζητήσεις, ενώ η Ευρώπη έχει πολλές εκλογικές αναμετρήσεις αυτή τη χρονιά, με προγραμματισμένες εκλογές στη Γαλλία και τη Γερμανία και το δημοψήφισμα της Βρετανίας για την παραμονή της ή όχι στην ΕΕ.

Η επιχειρηματική κοινότητα, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, δείχνει σημάδια αυξανόμενης ανυπομονησίας, αναφέρει το δημοσίευμα.

Σύμφωνα με τον Χοσούλ Λι Μακιγιάμα, έναν πρώην σουηδό διαπραγματευτή, ο οποίος παρακολουθεί τις συζητήσεις για τη διατλαντική εμπορική συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας, από μελέτες προκύπτει ότι για την Ευρώπη το κόστος της απώλειας εμπορίου από την εμπορική συμφωνία στον Ειρηνικό και τα προνομιακά οφέλη μεταξύ της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ είναι περίπου ισοδύναμο με το όφελος που θα υπήρχε από τη διατλαντική συμφωνία. Με άλλα λόγια, η συμφωνία TTIP είναι αναγκαία απλώς και μόνο για διατηρηθούν τα σημερινά επίπεδα βιομηχανικής παραγωγής στην Ευρώπη.

Η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή εργοδοτική οργάνωση, BusinessEurope, δήλωσε τη Δευτέρα ότι ελπίζει πως η επιτυχία της εμπορικής συμφωνίας των χωρών του Ειρηνικού θα «δώσει νέα ώθηση στις εμπορικές διαπραγματεύσεις της ΕΕ με την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ» και θα ασκήσει περαιτέρω πίεση στην ΕΕ να επιταχύνει την εμπορική ατζέντα της αναφορικά με την Ασία. Αυτό, σημειώνει το δημοσίευμα, μπορεί πράγματι να συμβεί.

«Ευρωπαίοι παρατηρητές υποστηρίζουν ότι οι ΗΠΑ αφιέρωσαν τα τελευταία χρόνια περισσότερους πόρους στη συμφωνία TPP από τη διατλαντική συμφωνία, κάτι που αμφισβητούν Αμερικανοί αξιωματούχοι. Εμπορικοί παρατηρητές στις Βρυξέλλες επικρίνουν, επίσης, την Ιαπωνία ότι έβαλε φρένο στις διαπραγματεύσεις της με την ΕΕ, εν όψει της TPP. Τώρα που οι διαπραγματεύσεις για την TPP ολοκληρώθηκαν, θεωρητικά εξαφανίζονται και τα δύο αυτά προβλήματα. Αλλά, οι ΗΠΑ και η ΕΕ πρέπει να ξεπεράσουν πολλά περισσότερα προβλήματα από αυτά, αν θέλουν να υπογράψουν μία συμφωνία».

Έντονες οι αντιδράσεις

Έντονες αντιδράσεις έχουν εκφραστεί για τη διατλαντική συμφωνία.

Περισσότεροι από τρία εκατομμύρια Ευρωπαίοι δηλώνουν την αντίθεσή τους στη Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων με τις ΗΠΑ (TTIP), αλλά και τη Συνολική Οικονομική και Εμπορική Συμφωνία με τον Καναδά (CETA), διά μέσου της αυτοδιαχειριζόμενης Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών.

«Κόκκινο πανί» αποτελούν η μυστικότητα που διέπει τις διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των εκπροσώπων των δύο υπερδυνάμεων, καθώς πολύ λίγες πληροφορίες έχουν διαρρεύσει σε σχέση με το περιεχόμενο και την ουσία των συνομιλιών και εστιάζουν τις έντονες αντιδράσεις τους στο μηχανισμό επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτή και κράτους (Investor State Dispute Settlement – ISDS) και στη ρυθμιστική συνεργασία (regulatory cooperation).

Από την πλευρά της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπό το βάρος των έντονων και διαρκών αντιδράσεων, έχει ήδη προτείνει ένα νέο δικαστικό σύστημα για τις επενδύσεις και την TTIP και άλλες εμπορικές και επενδυτικές διαπραγματεύσεις της.

Ειδικότερα, όσον αφορά τον μηχανισμό επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτή και κράτους (ISDS), όπως καταγγέλλει η Greenpeace, «διαιτητικά δικαστήρια θα δίνουν τη δυνατότητα στις εταιρίες να ασκούν αγωγές δισεκατομμυρίων ευρώ ως αποζημίωση, όταν κρίνουν ότι τα κράτη παραβιάζουν τους κανόνες της TTIP».

Σύμφωνα με τη διεθνή οργάνωση, η οποία συμμετέχει δυναμικά στην ευρωπαϊκή πρωτοβουλία, «η ρυθμιστική συνεργασία (regulatory cooperation) θα επιτρέπει σε κάθε επιχείρηση να συζητά κάθε σχετική νομοθετική ή κανονιστική πράξη πριν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση ή συζητηθεί στη Βουλή, δημιουργώντας έτσι ένα τεράστιο δημοκρατικό έλλειμμα», όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει, ενώ απαιτεί από την ελληνική κυβέρνηση «να προχωρήσει σε όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες ώστε να διακόψει η Ευρωπαϊκή Ένωση τις διαπραγματεύσεις οριστικά».

«Πρόκειται για δύο πολύ επικίνδυνες συμφωνίες, οι οποίες δίνουν υπερεξουσίες σε πολυεθνικές εταιρίες έναντι των κρατών, απορρυθμίζοντας πλήρως το νομοθετικό και ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπουν την αγορά εις βάρος των Ευρωπαίων και Αμερικανών πολιτών», επισημαίνει ο κ. Ιμπραήμ και επισημαίνει: «Για όσα θεωρούμε σημαντικά, την ιδιωτικότητά μας, την ασφάλεια της τροφής μας, την προστασία του Περιβάλλοντος, τα εργασιακά κεκτημένα, θα αποφασίζουν για πάντα οι μεγάλοι πολυεθνικοί κολοσσοί με γνώμονα το κέρδος τους, αν επιτρέψουμε να ολοκληρωθεί η συμφωνία».

Ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΕ, μία τέτοιου είδους συμφωνία μπορεί να δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και ανάκαμψη για την ΕΕ ύψους 120 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ-ΜΠΕ