Το «κυπριακό» μοντέλο για τα «κόκκινα» δάνεια προκρίνουν οι θεσμοί

Το «κυπριακό» μοντέλο πώλησης μη εξυπηρετούμενων δανείων προκρίνουν οι θεσμοί για την περίπτωση της Ελλάδας. ΔΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ και ESM θεωρούν πως η δυνατότητα πώλησης των κόκκινων δάνειων των τραπεζών σε επενδυτές αφενός θα εξυγιάνει ταχύτερα τους ισολογισμούς τους, αφετέρου θα συμβάλει στην ανακοπή της «κουλτούρας μη πληρωμής» που κατά τους πιστωτές διακρίνει πολλούς δανειολήπτες.

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονται σε ονομαστική αξία κοντά στα 110 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 34 δισ. ευρώ αφορούν σε δάνεια επιχειρήσεων. Στόχος των θεσμών είναι οι τράπεζες να μπορέσουν να ανακτήσουν το μεγαλύτερο δυνατόν μερίδιο από τα δάνεια αυτά.

Η κυβέρνηση προτείνει αυτό να γίνει μέσω μιας εταιρείας διαχείρισης (Asset Management Company), κάτι που όμως ΔΝΤ,ΕΕ, ΕΚΤ και ESM θεωρούν πως δεν θα ήταν αποτελεσματικό.

Οι πιστωτές συμμερίζονται την άποψη ότι ενδεχόμενη πώληση ελληνικών δανείων σε εταιρείες με έδρα φορολογικούς παραδείσους θα οδηγούσε τελικά σε λύση που θα ήταν επιζήμια για το Ελληνικό Δημόσιο, καθώς η διαχειρίστρια εταιρεία δεν θα πλήρωνε σχεδόν καθόλου φόρο από τα κέρδη της από τα δάνεια που έχει αγοράσει, ενώ είναι αμφίβολο και το εάν θα κατέβαλε φόρο μεταβίβασης για ακίνητα περιουσιακά στοιχεία που θα αποκτούσε στην Ελλάδα (θα μπορούσε να το αποφύγει μέσω ΑΕΕΑΠ).

Προ εξαμήνου αποκαλύφθηκε μια τέτοια περίπτωση fund που θα αγόραζε από ελληνική τράπεζα «δάνεια φιλέτα» μέσω εταιρειών στα νησιά Κέϊμαν. Εν συνεχεία οι εταιρείες αυτές θα σύστηναν εταιρεία στο Λουξεμβούργου, η οποία θα σύστηνε δύο ιρλανδικές εταιρείες οι οποίες θα αποκτούσαν κάποια τμήματα του μεταβιβαζόμενου χαρτοφυλακίου και τέλος μια εταιρεία θα σύστηνε δύο εταιρείες στην Βρετανία οι οποίες θα κρατούσαν τις μετοχές αυτών των εταιρειών καταπιστευματικά για φιλανθρωπικούς λόγους.

Με τον τρόπο αυτό θα καταβαλλόταν ο ελάχιστος φόρος για την απόκτηση του εν λόγω χαρτοφυλακίου δανείων και μελλοντικά μηδενικός φόρος από τη διαχείρισή του. Αν και η σχετική συμφωνία ακυρώθηκε, ωστόσο αποτέλεσε παράδειγμα προς αποφυγή για το μέλλον.

Στο πλαίσιο αυτό οι θεσμοί προκρίνουν για την Ελλάδα το κυπριακό μοντέλο πώλησης δανείων που προβλέπει αυστηρά κριτήρια για τις εταιρείες που θέλουν να αποκτήσουν τα δάνεια, ώστε να διασφαλίζονται τα δικαιώματα των δανειοληπτών και του Κράτους.

Το νομοσχέδιο για την πώληση δανείων που έχει ήδη εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου και θα ψηφισθεί τον Σεπτέμβριο προβλέπει πως για δάνεια ύψους μέχρι 1 εκατ. ευρώ -αποτελούν το 96% των δανείων στη χώρα- οι αγοραστές τους θα είναι μόνον κυπριακά αδειοδοτημένα πιστωτικά ιδρύματα και πιστωτικά ιδρύματα αδειοδοτημένα σε κράτος – μέλος της ΕΕ.

Κατ’ εξαίρεση θα μπορούν να είναι ειδικές εταιρείες εξαγοράς δανείων (μη πιστωτικά ιδρύματα) που θα συστήνονται στην Κυπριακή Δημοκρατία και θα αδειοδοτούνται από την Κεντρική Τράπεζα.

Έτσι, αποφεύγεται η μεταφορά κερδών εκτός Κύπρου και εκτός ΕΕ και τίθενται αυστηρή εποπτεία σε όσους θέλουν να αναλάβουν τη διαχείριση αυτών των «κόκκινων» δανείων.

Σύμφωνα με φορολογικούς συμβούλους, η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να διεκδικήσει διαφοροποιήσεις στο κυπριακό μοντέλο, αυξάνοντας για παράδειγμα την «οροφή» των σχετικών δανείων ακόμη υψηλότερα (στα 10 εκατ. ευρώ), ώστε να «κόψει τα φτερά» στους «επενδυτές γύπες» που αφενός θα επιχειρήσουν να αγοράσουν επιχειρηματικά δάνεια μόλις στο 25- 30% της ονομαστικής τους αξίας, αφετέρου θα επιδιώξουν να έχουν την μικρότερη δυνατή φορολογική διαρροή (tax leakage).

Θανάσης Κουκάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ