Μέτρα 3,7 δισ. ευρώ στη λίστα, αποκρατικοποίηση ΟΛΠ και αεροδρομίων

Μέτρα που εξασφαλίζουν έσοδα ύψους 3,7 δισ. ευρώ περιλαμβάνει η λίστα με τα διαρθρωτικά και δημοσιονομικά μέτρα που έστειλε η Αθήνα στις Βρυξέλλες, και συζητείται στο Brussels Group από την Παρασκευή, προκειμένου να ξεκλειδώσει η σταδιακή εκταμίευση της τελευταίας δόσης, των 7,2 δισ. ευρώ, της ευρωβοήθειας προς την Ελλάδα.

Στο 1,5 δισ. πέφτει ο στόχος για έσοδα από αποκρατικοποιήσεις το 2015, αναφέροντας στη σχετική παράγραφο τον ΟΛΠ, τα περιφερειακά αεροδρόμια και τον Οργανισμό Διεξαγωγής Ιπποδρομιών Ελλάδος (ΟΔΙΕ). Γίνεται λόγος για πρωτογενές πλεόνασμα 1,2% του ΑΕΠ, που μπορεί να φτάσει μέχρι και το 1,5%, υπό την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστεί σειρά μέτρων με καθαρό δημοσιονομικό όφελος 3,7 δισ. ευρώ.

Παρουσιάζοντας τη λίστα με τις κοστολογημένες προτάσεις της Αθήνας για έσοδα, πρωτογενές πλεόνασμα, Ασφαλιστικό (με επαναφορά 13ης σύνταξης, αλλά και κατάργηση πρόωρων συνταξιοδοτήσεων), πάταξη φοροδιαφυγής, φορολογική μεταρρύθμιση (με εξάλειψη φοροαπαλλαγών) κτλ. το Bloomberg αναφέρει ότι καλύπτει πολλούς από τους βασικούς τομείς που συζητήθηκαν με τους εταίρους το προηγούμενο διάστημα, επικαλούμενο έρευνα του Macropolis, συνδρομητική ενημερωτική ιστοσελίδα.

Ωστόσο, συμπληρώνει, μέχρι τώρα υπάρχουν αντικρουόμενες αναφορές σχετικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων και το πόσο πλήρης και λεπτομερής είναι η ελληνική λίστα. Πάντως, προσθέτει, «η ελληνική κυβέρνηση επιμένει ότι οι συνομιλίες βρίσκονται στον σωστό δρόμο και ότι έχει προετοιμάσει διεξοδικά τις προτάσεις της».

Την ύπαρξη των εν λόγω μέτρων και μεγεθών στη λίστα «επιβεβαίωσε» αργότερα μέσω κύκλων και το υπουργείο Οικονομικών, απαντώντας στην κριτική -κυρίως από το Βερολίνο- που μιλούσε για μη κατάθεση πλήρους και λεπτομερούς λίστας. Μάλιστα οι κύκλοι του ΥΠΟΙΚ σημείωσαν ότι πέρα από τη βασική αυτή λίστα υπάρχει και δεύτερο σημείωμα με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις (σε Excel) και το οποίο δεν έχει γνωστοποιηθεί, ούτε μέσω διαρροών. Επισημαίνουν ότι θα δοθεί μόνο αν το δώσουν και οι δανειστές. Απορρίπτουν επίσης ότι υπάρχει θέμα «φόρου λίπους» και αναφέρουν ότι δεν υπάρχει σκέψη για αύξηση φόρων σε ποτά και τσιγάρα.

Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι με βάση τη βασική λίστα το ελάχιστο ποσό που μπορεί να επιτευχθεί ανέρχεται στα 3,2 δισ. ευρώ, με το μέγιστο ποσό να ξεπερνάει τα 4 δισ. ευρώ.

Οι κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών σημειώνουν ακόμη ότι το αφορολόγητο των 12.000 ευρώ δεν πρόκειται να έρθει άμεσα αλλά σταδιακά, ότι δεν αυξάνεται ο ΦΠΑ στα νησιά, αλλά και ότι τίθεται στο τραπέζι σενάριο παραμονής του ΕΝΦΙΑ.

Τι περιλαμβάνει η λίστα

Μακροοικονομικά μεγέθη

Το νέο πλαίσιο μακροοικονομικών μεγεθών που παρουσίασε το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ανάπτυξη 1,4% του ΑΕΠ το 2015, από 2,9% που ήταν η πρόβλεψη της προηγούμενης κυβέρνησης όπως καταγράφηκε στον προϋπολογισμό που κατατέθηκε στα τέλη του περασμένου έτους. Όπως αναφέρει το Bloomberg η πολιτική αβεβαιότητα ρίχνει βαριά σκιά στην κατανάλωση και στις επενδύσεις κατά το πρώτο μισό του 2015.

Πλέον ανάκαμψη αναμένεται στο δεύτερο μισό του έτους και ισχυροποίηση της ανάπτυξης στο 2,9% του ΑΕΠ το 2016, στηριζόμενη κυρίως στην κατανάλωση και την αύξηση των επενδύσεων.

Η ανεργία προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 23,4% σε σύγκριση με το 22,6% που αναφέρεται στον προϋπολογισμό, και αναμένεται να μειωθεί στο 21,1% το 2016.

Το 2015 αναμένεται να είναι άλλο ένα έτος αποπληθωρισμού, με τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή να διαμορφώνεται στο -0,5% (σε σύγκριση με το 0,3% που αναγράφεται στον προϋπολογισμού του 2015). Σε θετικό έδαφος, διαμορφούμενος στο 0,6%, αναμένεται να επιστρέψει το 2016 ( πληθωρισμό στο 1,1% το 2016 προέβλεπε η προηγούμενη κυβέρνηση).

Δημοσιονομικά μεγέθη και μεταρρυθμίσεις

Στο δημοσιονομικό μέτωπο, το υπουργείο Οικονομικών, σύμφωνα με το Macropolis, προβλέπει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα μπορούσε να υπερβεί το 1,2% του ΑΕΠ φέτος και να φτάσει ακόμα και στο 1,5%, εάν εφαρμοστεί σειρά δημοσιονομικών μέτρων που θα εξασφαλίσουν 3,7 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις.

Η επιβεβαίωση των εκτιμήσεων αυτών εξαρτάται επίσης από την ταχεία ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στις ελληνικές αρχές και τους θεσμούς, που θα θέσει τέλος στην τρέχουσα αβεβαιότητα.

Το μεγαλύτερο μέρος των προσδοκώμενων εσόδων αναμένεται να προέλθει, σύμφωνα με τα στοιχεία που επιβεβαίωσε και το υπουργείο Οικονομικών, από:

• ελέγχους μεταφοράς χρημάτων σε τραπεζικούς λογαριασμούς στο εξωτερικό (725 εκατομμύρια),

• καταπολέμηση της φοροδιαφυγής μέσω καταπολέμησης της απάτης στον ΦΠΑ (350 εκατ. ευρώ),

• δημόσιους διαγωνισμούς για τις τηλεοπτικές άδειες (350 εκατομμύρια ευρώ),

• διακανονισμό φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών με τις νέες ρυθμίσεις (θα προσφέρουν συνδυαστικά 600 εκατ. ευρώ).

• εξορθολογισμό του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (300 εκατομμύρια ευρώ),

• σύστημα λοταρίας για τις αποδείξεις α λα πορτογαλικά (270 εκατ. ευρώ),

• αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου καυσίμων και καπνού (250 εκατ. ευρώ),

• ενίσχυση των μηχανισμών είσπραξης εσόδων (225 εκατομμύρια ευρώ)

• νέους διαγωνισμούς για το e-gaming (200 εκατ. ευρώ)

Επαναφορά 13η σύνταξης, κανένα ψαλίδι στις επικουρικές

Στο καθαρό δημοσιονομικό αποτέλεσμα το οποίο ανέρχεται στα 3,7 δισ. ευρώ η ελληνική κυβέρνηση λαμβάνει υπόψιν ότι θα αναβάλει τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος για τις επικουρικές συντάξεις, μέτρο που κοστίζει 326 εκατ. ευρώ.

Επίσης υπολογίζει το κόστος επαναφοράς της 13ης σύνταξης για συνταξιούχους κάτω από το όριο της φτώχειας, (κοστίζει 600 εκατ. ευρώ) και τη διατήρηση των σημερινών συνθηκών και για την παροχή σε συνταξιούχους του ΕΚΑΣ (κοστίζει 82 εκατ. ευρώ).

Συνολικά, δηλαδή η δημοσιονομική επίπτωση των παραπάνω τριών παρεμβάσεων -που αφορούν ουσιαστικά αναστολή μέτρων που προέβλεπε το μνημόνιο- είναι περίπου 1 δισ. ευρώ.

1,5 δισ. ευρώ από αποκρατικοποιήσεις

Πλέον η ελληνική κυβέρνηση προσδοκά το 2015 από αποκρατικοποιήσεις έσοδα 1,5 δισ. ευρώ, 700 εκατ. λιγότερα από το στόχο των 2,2 δισ. ευρώ που είχε θέσει η προηγούμενη κυβέρνηση στο προϋπολογισμό. Τα βασικά σχέδια που αναμένεται να προχωρήσουν περιλαμβάνουν τον Οργανισμό Λιμένων Πειραιώς (ΟΛΠ), τον ΟΔΙΕ και τα περιφερειακά αεροδρόμια. Η αγοραστική αξία του 67% των μετοχών του ΟΛΠ εκτιμάται στα 180 εκατομμύρια ευρώ, αναφέρει το macropolis.

Αναφορικά με τον ΟΔΙΕ, η μεγαλύτερη προσφορά είναι εκείνη του ΟΠΑΠ, ύψους 40,5 εκατομμυρίων ευρώ. Το ΤΑΙΠΕΔ δήλωσε στις 26 Μαρτίου ότι σκοπεύει να προχωρήσει τη συμφωνία με τον ΟΠΑΠ.

Σχετικά με τους διαγωνισμούς για 40ετή παραχώρηση της χρήσης, λειτουργίας και διοίκησης 14 περιφερειακών αεροδρομίων, το ΤΑΙΠΕΔ ανέφερε τον Νοέμβριο ότι η κοινοπραξία Fraport AG – Slentel Ltd ανακηρύχτηκε προτιμητέος επενδυτής, έχοντας καταθέσει προσφορά που ανήλθε σε 1,234 δισ. ευρώ εφάπαξ τίμημα και 22,9 εκατ. ευρώ ετήσιο εγγυημένο καταβλητέο μίσθωμα.

Αντί να επιδιώξει την πώληση περιουσιακών στοιχείων- φωτιά, η προσέγγιση της κυβέρνησης είναι να επιλέξει τις συμφωνίες εκείνες που αφήνουν στο κράτος αρκετά μεγάλο ποσοστό και εξασφαλίζουν ότι τα εργασιακά δικαιώματα θα προστατευθούν, σχολιάζει το macropolis.

Διαρθρωτικά μέτρα
Stop σε πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και φοροαπαλλαγές

Η κυβέρνηση, όπως επιβεβαίωσαν πηγές από το υπουργείο Οικονομικών, θέλει να καταθέσει οκτώ νομοσχέδια που περιλαμβάνουν διαρθρωτικά μέτρα στους εξής τομείς:

1. Ενίσχυση της αυτονομίας της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων και της απελευθέρωσης της από παρεμβάσεις, κάτι που αποτελεί μακροχρόνιο αίτημα των πιστωτών της Ελλάδας.

2. Μπλόκο στις πρώιμες συνταξιοδοτήσεις που υπονομεύουν την βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος.

3. Εκσυγχρονισμό του κώδικα φορολογίας εισοδήματος και εξάλειψη των φοροαπαλλαγών.

4. Εισαγωγή συστήματος συμψηφισμού ληξιπρόθεσμων οφειλών κράτους και ιδιωτών.

5. Νόμος για τον προϋπολογισμό που θα βελτιώνει τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών.

6. Εξωδικαστικός διακανονισμός των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

7. Υιοθέτηση νέου κώδικα πολιτικής δικονομίας που θα ενθαρρύνει τη μεγαλύτερη εξειδίκευση των δικαστηρίων και θα εγκαινιάζει σύστημα ηλεκτρονικής υποβολής για την επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης.

8. Βελτίωση της αξιοπιστίας και της θεσμικής ανεξαρτησίας της ΕΛΣΤΑΤ.

Δεδομένων των παραπάνω, το διεθνές πρακτορείο εκτιμά ότι η Αθήνα έχει δείξει την προθυμία της να συμφωνήσει σε σειρά μέτρων που απομένουν από τις προηγούμενες αξιολογήσεις του ελληνικού προγράμματος, όπως αυτά που αφορούν τη μεταρρύθμιση της φορολογικής διοίκησης, τον οργανικό νόμο για τον προϋπολογισμό, τη δικαστική μεταρρύθμιση, τις μεταρρυθμίσεις της αγοράς προϊόντων (εκτός από τη ρύθμιση της αγοράς για το φυσικό αέριο) και την αξιοπιστία των στατιστικών.

Ωστόσο, προσθέτει, υπάρχουν τομείς που η κυβέρνηση επιθυμεί να αλλάξει πορεία. Η συγκυβέρνηση, σημειώνει, δεν θέλει να μειώσει τις συντάξεις με εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος. Δεν σκοπεύει να τηρήσει τη δέσμευση της προηγούμενης κυβέρνησης για αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ στον τομέα τουρισμού, τουλάχιστον μέχρι τα τέλη Ιουνίου.

Η Αθήνα, προστίθεται, πιστεύει ότι η περαιτέρω απορρύθμιση της αγοράς εργασίας θα ήταν επιζήμια και υποστηρίζει ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην αντιμετώπιση της μη δηλωμένης εργασίας.

Ακόμη, η ελληνική κυβέρνηση συμφωνεί με τον εξορθολογισμό της μισθοδοσίας στον δημόσιο τομέα, αλλά δεν συναινεί σε ξαφνική μείωση μισθών για 70.000 άτομα εξειδικευμένου προσωπικού με την κατάργηση του επιδόματος που δόθηκε για να μειωθεί το πλήγμα από τις μεγάλες μειώσεις μισθών.

Επαναφέρει το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους

Με τις προτάσεις που έχουν σταλεί στις Βρυξέλλες, η κυβέρνηση προσπαθεί επίσης να επαναφέρει το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους και πώς αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιστροφή στην ανάπτυξη, η οποία θα καθοδηγείται από τις επενδύσεις, τον καθαρισμό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τραπεζικό σύστημα και τη σύνδεση της αποπληρωμής του ελληνικού χρέους με την ανάπτυξη.

Με το βλέμμα στο τι πρόκειται να συμβεί μετά τον Ιούνιο του 2015, οπότε η τρέχουσα συμφωνία με τους δανειστές λήγει, το υπουργείο Οικονομικών προτείνει τη διενέργεια νέας ανάλυσης της βιωσιμότητας του χρέους, η οποία θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει να καθοριστούν τα κατάλληλα πρωτογενή πλεονάσματα που η Ελλάδα πρέπει να επιτύχει.

Η Αθήνα προτείνει ακόμα τη δημιουργία επενδυτικού προγράμματος σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Προτείνεται ακόμη η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους μέσω ενός καταλόγου έξυπνων ανταλλαγών (swaps) που περιλαμβάνουν ομόλογα συνδεδεμένα με το ονομαστικό ΑΕΠ με στόχο τη δημιουργία εμπιστοσύνης στον ιδιωτικό τομέα ότι οι αποπληρωμές θα είναι πιο διαχειρίσιμες στο μέλλον, ενώ οι επενδυτές θα αναγνωρίσουν ότι η Ευρώπη έχει άμεσο ενδιαφέρον να δει το ονομαστικό ΑΕΠ της Ελλάδας να επεκτείνεται.

Κόκκινα δάνεια

Η ελληνική κυβέρνηση θέλει να αντιμετωπίσει τα NPLs μέσω της δημιουργίας bad bank με τη χρήση των ομολόγων 10,9 δισ. ευρώ του EFSF. Υπενθυμίζεται ότι αυτά τα χρήματα έχουν επιστραφεί στον ESM/EFSF τον περασμένο μήνα.

Παράλληλα η λίστα, όπως προαναφέρθηκε, προβλέπει εξωδικαστική διευθέτηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (κόκκινα δάνεια).

Αργυρώ Τσατσούλη, Αγγελική Στελλάκη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ