Τα τεστ αντοχής της ΕΚΤ επηρεάζουν και την «προληπτική» πιστωτική γραμμή

Ιδιαίτερης κρισιμότητας θεωρούνται τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής των Alpha Bank, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς και Εθνικής Τράπεζας για την εξέλιξη του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής, καθώς θα κρίνουν το εάν η κυβέρνηση θα έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει το αποθεματικό των 11,4 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) για άλλους σκοπούς πέραν της ανακεφαλαιοποίησης των πιστωτικών ιδρυμάτων.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα κοινοποιήσει την προσεχή Πέμπτη στις τέσσερις συστημικές τράπεζες τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής, τα οποία επισήμως θα δημοσιοποιηθούν την Κυριακή 26 Οκτωβρίου.

Οι Alpha, Eurobank, Πειραιώς και Εθνική θα ενημερώσουν αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων για τις εκτιμώμενες κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν.

Εν συνέχεια θα έχουν περιθώριο έως την Κυριακή 9 Νοεμβρίου για να κοινοποιήσουν στην ΕΚΤ τα σχέδια κεφαλαιακής ενίσχυσης, με τα οποία θα καλύψουν το έλλειμμα που θα προκύψει.

Αρχικά θα ανακοινωθούν οι επιδόσεις των τραπεζών με βάση το στατικό μοντέλο (χρήση στοιχείων των ισολογισμών του 2013), ενώ σε δεύτερη φάση θα ανακοινωθούν οι επιδόσεις των τραπεζών συμπεριλαμβανομένων των κερδών του 2014, του αναβαλλόμενου φόρου, των πρόσφατων αυξήσεων κεφαλαίου, κ.α.

Η ΕΚΤ αναμένεται να ανακοινώσει το οριστικό ύψος κεφαλαίων που πρέπει να αντλήσουν οι ελληνικές τράπεζες από τις αγορές περί τον Δεκέμβριο.

Τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής έχουν ιδιαίτερη σημασία για το μέλλον του ελληνικού προγράμματος, καθώς από αυτά θα εξαρτηθεί η ανάγκη ή μη χρησιμοποίησης του αποθεματικού των 11,4 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτική Σταθερότητας.

Αν η κατάσταση των τραπεζών είναι ικανοποιητική, το μεγαλύτερο μέρος των 11,4 δισ. ευρώ θα μπορούσε, είτε να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη χρηματοδοτικών αναγκών (μετά από σύμφωνη γνώμη της ζώνης του ευρώ) αποτελώντας την «προληπτική» πιστωτική γραμμή του προγράμματος είτε να επιστραφούν και να διαγραφούν από το χρέος, οδηγώντας σε μείωση του χρέους έως και κατά 6% του ΑΕΠ.

Η ελληνική πλευρά θα ήθελε να αξιοποιήσει τα χρήματα του ΤΧΣ με ειδικό τρόπο, ώστε να αποφύγει την προληπτική πιστωτική γραμμή PCCL (Precautionary conditioned credit line-) και την επαυξημένη πιστωτική γραμμή ECCL (Enhanced conditions credit line) του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) που προβλέπουν νέο Μνημόνιο, τριμηνιαίες αξιολογήσεις, αλλά και την παρουσία του ΔΝΤ. Ο σχεδιασμός μάλιστα για τη χρήση του αποθεματικού του ΤΧΣ είναι αρκετά προχωρημένος.

Ενδεικτικά, κοινοτικοί αξιωματούχοι και στελέχη του υπουργείου Οικονομικών έχουν εξετάσει τη δυνατότητα μεταβίβασης των αδιάθετων κεφαλαίων του ΤΧΣ σε ένα ταμείο ειδικού σκοπού (Special Purpose Vehicle – SPV) το οποίο θα προικοδοτούταν και με κεφάλαια από άλλες πηγές (repos, εκδόσεις εντόκων, τιτλοποιήσεις εσόδων από αποκρατικοποιήσεις).

Ωστόσο, ΕΚΤ και ΔΝΤ θεωρούν πως τα χρήματα του ΤΧΣ θα πρέπει να παραμείνουν «ανέγγιχτα» τουλάχιστον για διάστημα 6-9 μηνών από την ανακοίνωση των τεστ αντοχής, ώστε να καλύψουν πιθανές κεφαλαιακές ανάγκες, σε περίπτωση που οι τράπεζες δεν μπορέσουν να αντλήσουν κεφάλαια από τις αγορές.

Σε μια τέτοια περίπτωση έχει αναζητηθεί ως εναλλακτική λύση η προικοδότηση του προαναφερόμενου ταμείου ειδικού σκοπού (SPV) με τα 10 δισ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων SMPs και ANFAs (τα κέρδη που καταγράφουν οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα που δεν μετείχαν στο PSI) τα οποία κανονικά η Ελλάδα θα λάμβανε σταδιακά σε βάθος εξαετίας.

Θανάσης Κουκάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ