Ξορκίζει τη… «διάσωση», αλλά ζητά βοήθεια για τις τράπεζές της η Ισπανία

Η Ισπανία δέχτηκε να ζητήσει βοήθεια για τις τράπεζές της μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης του Eurogroup, αίτημα το οποίο συμφώνησαν θα αποδεχθούν οι χώρες της Ευρωζώνης, όπως ανακοίνωσε ο Ισπανός υπουργός Οικονομικών Λουίς ντε Γκίντος.

Οι όροι που θα συνοδεύουν το δάνειο στήριξης θα αφορούν μόνο τον χρηματοπιστωτικό τομέα και όχι την οικονομική πολιτική, υποστήριξε ο ντε Γκίντος, υπογραμμίζοντας πολλές φορές πως δεν πρόκειται για «πλήρες πρόγραμμα διάσωσης».

Το ΔΝΤ, σε εμπλοκή του οποίου ήταν κατηγορηματικά αντίθετη η Μαδρίτη, θα έχει μόνο «συμβουλευτικό, υποστηρικτικό ρόλο» στην κατάρτιση του προγράμματος.

Τα κεντρικά στοιχεία του πακέτου -διάρκεια, επιτόκια, όροι, ακόμη και ο μηχανισμός στον οποίο θα γίνει η προσφυγή- δεν έχουν αποσαφηνιστεί ακόμη. Το Eurogroup σε ανακοίνωσή του μετά την τηλεδιάσκεψη ανέφερε ως ανώτατο όριο, αν χρειαστεί, τα 100 δισ. ευρώ.

H Μαδρίτη θα υποβάλει επίσημο αίτημα τις επόμενες ημέρες και οι ανάγκες της θα αποσαφηνιστούν μετά την ολοκλήρωση όλων των εκθέσεων που γίνονται για την κατάσταση του ισπανικού τραπεζικού τομέα. Τα κεφάλαια από το δάνειο θα δοθούν στο ταμείο τραπεζικών αναδιαρθρώσεων της ισπανικής κυβέρνησης (FROB).

Ο Λουίς ντε Γκίντος απέφυγε να μιλήσει με συγκεκριμένα ποσά, περιοριζόμενος μόνο στο ότι τα κεφάλαια που θα διοχετευθούν προς την Ισπανία θα είναι «υπερ-επαρκή» με σημαντικό «περιθώριο ασφάλειας» για την εξυγίανση του τραπεζικού τομέα.

Το εάν τα κεφάλαια για τις τράπεζες θα προέλθουν από τον EFSF ή ESM «θα ξεκαθαριστεί τις επόμενες ημέρες». Το δάνειο στήριξης θα δοθεί με «πολύ ευνοϊκούς όρους», περιορίστηκε να αναφέρει όσον αφορά το κόστος.

Θέλοντας να αποφύγει το στίγμα της διάσωσης, ο ντε Γκίντος φρόντισε να κρατήσει εξαιρετικά χαμηλούς τόνους, να καθησυχάσει πως δεν θα χρειαστούν όλες οι τράπεζες στήριξη και κυρίως να υπογραμμίσει αρκετές φορές ότι η Ισπανία «ζητά υποστήριξη, αλλά όχι διάσωση». «Δεν θα υπάρχουν προϋποθέσεις μακροοικονομικής φύσης, το δάνειο δεν θα συνδέεται με οικονομικές ή δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις» τόνισε.

«Η Ισπανία θέλει να συμβάλει στην αποκατάσταση της σταθερότητας στην Ευρωζώνη» ανέφερε ο ντε Γκίντος.

Ολλανδία και Φινλανδία φέρονται να κράτησαν σκληρή στάση στην τηλεδιάσκεψη, ζητώντας να τεθούν αυστηροί όροι.

Εurogroup: Μέχρι 100 δισ. ευρώ, αν χρειαστεί

Στην ανακοίνωσή του μετά την τηλεδιάσκεψη διάρκειας δυόμισι ωρών, το Eurogroup ανέφερε πως το δάνειο μπορεί να φτάνει μέχρι και τα 100 δισ. ευρώ.

Η Μαδρίτη, σύμφωνα με την ανακοίνωση (αγγλικά), θα υποβάλει άμεσα επίσημο αίτημα για οικονομική βοήθεια στην αναδιάρθρωση του τραπεζικού της τομέα, στο οποίο η Ευρωζώνη «είναι πρόθυμη να ανταποκριθεί θετικά». Η βοήθεια θα δοθεί «από τους EFSF/ESM για την τραπεζική ανακεφαλαιοποίηση», αναφέρει το Eurogroup, και θα λειτουργεί ως δίχτυ «που θα καλύπτει όλες τις πιθανές κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν από τη διαγνωστική άσκηση» για το τραπεζικό σύστημα.

«Το ύψος του δανείου πρέπει να καλύπτει τις κεφαλαιακές ανάγκες με ένα επιπλέον όριο ασφαλείας, τα οποία αθροιστικά υπολογίζονται μέχρι τα 100 δισ. ευρώ».

Τα κεφάλαια θα δοθούν στο FROB, το οποίο, «ως φορέας της ισπανικής κυβέρνησης» όπως τονίζεται, θα τα διοχετεύσει στα τραπεζικά ιδρύματα. «Η ισπανική κυβέρνηση θα διατηρεί την πλήρη ευθύνη της οικονομικής βοήθειας και θα υπογράψει το μνημόνιο συμφωνίας» σημειώνει το Eurogroup.

Oι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης επισημαίνουν τις δεσμεύσεις που έχει ήδη αναλάβει η Ισπανία για διόρθωση των δημοσιονομικών της και προώθηση μεταρρυθμίσεων, τονίζοντας πως η πρόοδος σε αυτές θα «επιθεωρείται στενά και τακτικά, παράλληλα με την οικονομική βοήθεια».

«Πέραν της αποφασιστικής τήρησης» αυτών των ήδη ειλημμένων δεσμεύσεων, τονίζεται, «το Eurogroup θεωρεί πως οι όροι της οικονομικής βοήθειας θα πρέπει να επικεντρώνονται σε συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις στοχευμένες στον τραπεζικό τομέα».

Από την πλευρά του Βερολίνου, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Β.Σόιμπλε χαιρέτισε τη συμφωνία που επετεύχθη, λέγοντας πως η Ισπανία βρίσκεται σε καλό δρόμο. «Το EFSF είναι έτοιμο να χορηγήσει τα κεφάλαι, θα ήταν ακόμη καλύτερο αν ο EMS, ο οποίος είναι ακόμη πιο αποτελεσματικός, μπορούσε να χρησιμοποιηθεί» προσέθεσε ο Σόιμπλε.

To στίγμα της διάσωσης και το αγκάθι των όρων

Η δεινή θέση του ισπανικού τραπεζικού συστήματος ανάγκασε τη Μαδρίτη να κοιτάξει, απρόθυμα, προς την κατεύθυνση των ευρωπαϊκών μηχανισμών στήριξης. Παραμένει αδιευκρίνιστη η ακριβής μορφή που θα πάρει η βοήθεια: Στο οπλοστάσιο του ευρωπαϊκού EFSF περιλαμβάνονται η χρηματοδότηση ανακεφαλαιοποιήσεων πιστωτικών ιδρυμάτων μέσω δανείων προς τις κυβερνήσεις αλλά και προληπτικές γραμμές πίστωσης. Ο μόνιμος μηχανισμός ESM, ο οποίος δεν έχει ακόμη τεθεί σε ισχύ (ενώ εκκρεμεί η έγκρισή του από το γερμανικό Κοινοβούλιο) διέπεται από διαφορετικό πλαίσιο λειτουργίας.

Ωστόσο, όπως είχε επαναλάβει με νόημα ο επικεφαλής του EFSF Κλάους Ρέγκλινγκ νωρίτερα το Σάββατο, η κάθε στήριξη δίνεται με όρους. «Όλα τα νέα εργαλεία συνδέονται με τις ανάλογες προϋποθέσεις» ανέφερε σε ομιλία του στη φινλανδική πόλη Κόκκολα. «Δεν υπάρχουν «δωρεάν γεύματα» για καμία χώρα που δέχεται βοήθεια» τόνισε, επισημαίνοντας τη δυνατότητα του Ταμείου να ανοίγει προληπτικές γραμμές πίστωσης.

Επισήμως, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επέμεναν πως η απόφαση για αίτημα στήριξης εναπόκειτο στην ίδια την ισπανική κυβέρνηση και μόνο. Ωστόσο, το τεταμένο κλίμα γύρω από την Ευρωζώνη -με τις εξελίξεις στο ισπανικό τραπεζικό τοπίο, τις υποβαθμίσεις αλλά και τις επικείμενες εκλογές στην Ελλάδα- ενίσχυσαν την ανάγκη για κινήσεις που θα αποκαθιστούν την εμπιστοσύνη στο κοινό νόμισμα.

Η ίδια η Μαδρίτη από την πλευρά της είχε περιοριστεί σε σποραδικές μόνο αναφορές για ανάγκη ευρωπαϊκής συνδρομής για την στήριξη του τραπεζικού της τομέα -με τον υπουργό Προϋπολογισμού να προειδοποιεί πως η πόρτα των αγορών κινδυνεύει να κλείσει ενώ άλλα στελέχη επεσήμαναν πως οι κεφαλαιακές ανάγκες δεν είναι ιδιαίτερα υψηλές.

Όπως σημειώνουν πάντως ισπανικά ΜΜΕ, η κυβέρνηση Ραχόι (η οποία πριν από μόλις 12 μέρες δήλωνε ότι δεν χρειάζεται χρήματα για τη σωτηρία των τραπεζών) προσπαθεί να αποφύγει τη χρήση της λέξης «βοήθεια», ώστε να περιορίσει και τις πολιτικές απώλειες.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ