Αυξάνονται οι πιέσεις στην ΕΚΤ να δράσει ως «πιστωτής έσχατης ανάγκης»

Ο Πορτογάλος πρόεδρος Άνιβαλ Καβάκο Σίλβα προσθέτει τη φωνή τους σε όσους ζητούν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να δράσει ως «πιστωτής έσχατης ανάγκης» και να αγοράσει σε μαζική κλίμακα ομολόγα των υπερχρεωμένων χωρών της Ευρωζώνης, προκειμένου να «φρενάρει» τη ραγδαία επιδείνωση της κρίσης χρέους και να δώσει τον απαραίτητο χρόνο στις κυβερνήσεις να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα προς την κατεύθυνση της εμβάθυνσης της πολιτικής και δημοσιονομικής ένωσης.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται οι δημόσιες παρεμβάσεις που έκαναν τις τελευταίες ημέρες ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν, ο γνωστός οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπίνι, π οικονομολόγος Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ, αλλά και ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας (από το 2007 έως το 2010) Άλιστερ Ντάρλινγκ.

Σε συνέντευξή του στο Bloomberg, ο Πορτογάλος πρόεδρος υποστηρίζει ότι η ΕΚΤ μπορεί να σταματήσει την επέκταση της χρηματοπιστωτικής κρίσης με «προβλέψιμες, απεριόριστες» αγορές ιταλικών και άλλων ευρωπαϊκών κρατικών ομολόγων.

«Η ΕΚΤ πρέπει να πάει πέρα από μία στενή ερμηνεία της αποστολής της» και να αγοράσει (σ.σ. σε μεγαλύτερη κλίμακα απ’ ότι κάνει μέχρι σήμερα) ομόλογα στη δευτερογενή αγορά», σημειώνει, καθώς, όπως εκτιμά, οι κυβερνήσεις είναι απίθανο να κινηθούν γρήγορα ώστε να βρουν λύσεις.

«Πρέπει να μπορεί να είναι ένας πιστωτής έσχατης ανάγκης», τονίζει ο Καβάκο Σίλβα, ο οποίος ήταν πρωθυπουργός της χώρας όταν υπεγράφη το 1992 η Συνθήκη του Μάαστριχτ. «Πρέπει να είναι μία προβλέψιμη, απεριόριστη παρέμβαση» τονίζει.

Οι αγορές από την ΕΚΤ «θα σταματήσουν τη σπεκουλάτσια, θα σταματήσουν τις αμφιβολίες για τη μελλοντική αξία των ταλικών, των ισπανικών, των πορτογαλικών ή των ιρλανδικών ομολόγων. Το πραγματικό τείχος πυρός είναι η ΕΚΤ» τονίζει και επισημαίνει ότι η ΕΚΤ δεν θα πείσει τους επενδυτές αν συνεχίζει να δρα όπως κάνει μέχρι σήμερα, λέγοντας ότι «δεν μου αρέσει, αλλά είμαι αναγκασμένη να αγοράσω μερικά ιταλικά ομόλογα».

Στο ενδεχόμενο μεγαλύτερης ενεργοποίησης της ευρωτράπεζας αντιδρά έντονα η γερμανική κυβέρνηση, λέργοντας ότι, πέρα από τον πληθωριστικό κίνδυνο, υπάρχει «ηθικός κίνδυνος», δηλαδή αν το κρατικό χρέος μειωθεί με αυτόν τον τρόπο οι κυβερνήσεις δεν θα λαμβάνουν αυστηρά δημοσιονομικά μέτρα.

Σήμερα, Παρασκευή ο Γερμανός αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας Φίλιπ Ρέσλερ είπε ότι η ΕΚΤ δεν έχει «απεριόριστη δύναμη πυρός» για να αντιμετωπίσει την κρίση χρέους και σημείωσε ότι η αν η ΕΚΤ ανοίξει πλήρως τους κρουνούς της, τότε δεν πρόκεται να κλείσουν ποτέ ξανά.

Αντιδράσεις υπάρχουν και από την ίδια την ΕΚΤ. Το τελευταίο στέλεχος που είπε ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί να κάνει «πολλά περισσότερα» ήταν, χθες, Πέμπτη, ο Ολλανδός Κλάας Κνοτ.

Με το πρόγραμμα παρέμβασης στη δευτερογενή αγορά (Securities Market Programme) η ΕΚΤ έχει αγοράσει από το 2010 ομόλογα συνολικής αξίας 183 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 45 είναι ελληνικά και τα 100 ιταλικά κυρίως και ισπανικά ομόλογα (από τον περασμένο Αϋγουστο).

Όμως, αυτό δεν είναι αρκετό.

Ο Νουριέλ Ρουμπίνι, αναφερόμενος στην Ιταλία, τονίζει ότι το ενδεχόμενο διάσπασης της Ευρωζώνης θα αποτραπεί μόνο αν η ΕΚΤ γίνει ένας «απεριόριστης πιστωτής έσχατης ανάγκης», μειώσει τα επιτόκια στο 0% και παράλληλα μειωθεί η ισοτιμία του ευρώ.

Ο Πολ Κρούγκμαν σε συνένετυξή του στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt υποστηρίζει ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να αγοράσει όσα περισσότερα ομόλογα «είναι αναγκαίο», ώστε να σώσει την Ευρωζώνη.

Οι πληθωριστικοί κίνδυνοι από τις μαζικές αγορές ομολόγων είναι διαχειρίσιμοι, σημειώνει. «Δεν αντιμετωπίζουμε την υπερπληθωριστική χρονιά του 1923 στη Γερμανία» επισημαίνει.

Μία από τις πλέον προωθημένες προτάσεις έχει κατατεθεί από τον καθηγητή Οικονομικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιάννη Βαρουφάκη και τον καθηγητή Οικονομικών Στιούαρτ Χόλαντ.

Μεταξύ άλλων, προτείνεται η άμεση, και χωρίς κόστος, μεταφορά ομολόγων του κάθε κράτους-μέλους αξίας ίση με το 60% του ΑΕΠ του στην ΕΚΤ η οποία, για να τα καλύψει, θα εκδώσει ευρωομόλογα ίσης αξίας.

Τα κράτη θα εξακολουθούν να χρωστούν τα ομόλογα αυτά, αλλά θα πληρώνουν χαμηλότερους τόκους ανάλογους με το επιτόκιο των ευρωομολόγων.

Ακόμα, προτείνεται ένα μαζικό πανευρωπαϊκό επενδυτικό πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από τη Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την ΕΚΤ, η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιεί (για το δικό της μέρος) τα ευρωομόλογα που εκδίδει.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ