Ρίτσαρντ Φλάναγκαν: Δεν μπορείς να γράφεις νιώθοντας φόβο

Στα 23 του κέρδισε μια υποτροφία για μεταπτυχιακές σπουδές στην Οξφόρδη, μεγάλο επίτευγμα για έναν νεαρό από την αφανή Τασμανία. Oταν έτρεξε να το πει στη μητέρα του, εκείνη απλώς αποκρίθηκε: «Αυτό είναι καλό, γιε μου. Πήγαινε να βρεις τον πατέρα σου, μπορεί να τον ενδιαφέρει». Ο Φλάναγκαν ο πρεσβύτερος, ο πρώτος στην οικογένειά του που κατάφερε να μάθει γράμματα και να γίνει τελικά διευθυντής δημοτικού σχολείου, απάντησε στα νέα του γιου του με έναν στίχο από το ποίημα «Αν» του Κίπλινγκ: «Αν ν’ αντικρίζεις σου βαστά το θρίαμβο και τη συμφορά παρόμοια κι όμοια να φέρνεσαι σ’ αυτούς τους δυο τυραννικούς απατεώνες» (μτφ. Κ. Βάρναλη).

Σύμφωνα με το BHMAgazino o Ρίτσαρντ Φλάναγκαν δεν το ξέχασε ποτέ, ούτε όταν ανέβηκε στη σκηνή του Γκίλντχολ στην καθιερωμένη τελετή απονομής στο Λονδίνο για να πάρει το βραβείο Man Booker για το 2014. Στο κάτω-κάτω, ο «θρίαμβος» είχε έρθει μετά από πολλές προσωπικές «συμφορές», χάρη στην αφήγηση της απίστευτης και σκληρής ιστορίας του πατέρα του. Ως αιχμάλωτος πολέμου από τους Ιάπωνες στον Β’ Παγκόσμιο είχε στρατολογηθεί για να δουλέψει στα καταναγκαστικά έργα του διαβόητου «Σιδηροδρόμου του θανάτου» προκειμένου να ενώσει την 400 χιλιομέτρων απόσταση ανάμεσα στη Βιρμανία και το Σιάμ μέσα σε 18 μήνες. «Το μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά» (εκδόσεις Ψυχογιός) ήταν, τηρουμένων των αναλογιών βεβαίως, ο δικός του ατελείωτος σιδηρόδρομος. Ενα μυθιστόρημα που έγραφε για δώδεκα ολόκληρα χρόνια, διάστημα στο οποίο πέταξε πέντε εκδοχές του στα σκουπίδια. Και να φανταστεί κανείς ότι «βιαζόταν», γιατί ήθελε να προλάβει να το τελειώσει προτού πεθάνει ο πατέρας του (ο Αρτσι Φλάναγκαν «έφυγε» τελικά γνωρίζοντας ότι ο γιος του είχε επιτέλους ολοκληρώσει το βιβλίο που επιθυμούσε). «Δεν είμαι καλός συγγραφέας, αλλά είμαι ένας εξαίρετος επιμελητής κειμένων» αστειεύεται.

Καμιά δεκαπενταριά χρόνια πιο πριν, μια άλλη οικογενειακή ιστορία είχε αποτελέσει το εφαλτήριο για τη συγγραφή του δεύτερου βιβλίου του. Στον «Ηχο του ενός χεριού» (εκδόσεις Ψυχογιός), που κυκλοφόρησε πρόσφατα στα ελληνικά, ο Ρίτσαρντ Φλάναγκαν περιγράφει τη δύσκολη ζωή ενός μετανάστη σλοβενικής καταγωγής, ο οποίος αναγκάστηκε να αφήσει την ανέχεια και τη βαρβαρότητα στη χώρα του στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο για να ξενιτευτεί σε ένα από τα πιο απομακρυσμένα σημεία του κόσμου. Ο ήρωάς του, Μπόγιαν Μπίλο, προσφέρει τα απαραίτητα φτηνά εργατικά χέρια σε ένα υδροηλεκτρικό φράγμα και ο αλκοολισμός είναι η μόνη διαφυγή από την πραγματικότητα, ιδίως αφότου τον εγκαταλείπει και η γυναίκα του και πρέπει να φροντίσει μόνος του την τρίχρονη κόρη του. Θα χρειαστούν χρόνια αποξένωσης και συναισθηματικών αναταράξεων μέχρι να αποκατασταθεί η μεταξύ τους σχέση.

in.gr