17ο ΦΝΘ: Το «βαρύ πυροβολικό» του Φεστιβάλ

Με τεράστιες ουρές έξω από τα εκδοτήρια στην πλατεία Αριστοτέλους συνεχίστηκε το Σάββατο το 17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Η ημέρα ήταν αφιερωμένη στα «δυνατά χαρτιά» του Φεστιβάλ, το ντοκιμαντέρ του Βιμ Βέντερς και του Ζουλιάνο Σαλγάδο για τον φωτογράφο Σεμπαστιάο Σαλγάδο και την Όψη της Σιωπής, το δεύτερο ντοκιμαντέρ του Τζόσουα Οπενχάιμερ για τη σφαγή κομμουνιστών στην Ινδονησία στη διάρκεια της δεκαετίας του 1960.

Το Αλάτι της Γης είναι ένα οπτικά απίθανο πορτρέτο ενός ανθρώπου που ταξίδεψε, φωτογράφησε, βοήθησε στην ευαισθητοποίηση του κοινού για θέματα όπως η μετανάστευση ολόκληρων πληθυσμών ή τα προβλήματα και οι δυστυχίες της Αφρικής, ενώ εν τέλει και ο ίδιος αποφάσισε να προσπαθήσει να αλλάξει τον κόσμο, εναποθέτοντας τις ελπίδες του στο φυσικό περιβάλλον.

Στο ντοκιμαντέρ ακούμε την ίδια τη φωνή του φωτογράφου να μιλά για τις φωτογραφίες του, αλλά κυρίως για τη ζωή του όταν τις τραβούσε. Για τους ανθρώπους που γνώρισε, για τις ιστορίες τους. Παράλληλα, στην οθόνη προβάλλονται οι συγκλονιστικές φωτογραφίες του, πάνω στις οποίες βλέπουμε συχνά το πρόσωπο του φωτογράφου να εμφανίζεται. Η ταινία, η οποία είχε προταθεί και για Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ, αποτελεί σίγουρα μία από τις καλύτερες ταινίες του Φεστιβάλ και οι δύο προβολές της (τόσο η χθεσινή, όσο και η σημερινή) είναι sold out.

Αφού παρουσίασε το The Act of Killing, όπου οι δράστες της σφαγής που έλαβε χώρα το 1965 στην Ινδονησία παρουσίαζαν με θεατρικό τρόπο τις δολοφονίες και τα εγκλήματά τους, ο Τζόσουα Οπενχάιμερ μελετά την αντίθετη πλευρά: τις ζωές των θυμάτων. Στην Όψη της Σιωπής, ο αδελφός ενός από τα θύματα παρακολουθεί αποσπάσματα από τις συνεντεύξεις των θυτών –όπου καυχιόνται για τα εγκλήματά τους. Οφθαλμίατρος ο ίδιος εξετάζει τι βλέπουν και τι δεν βλέπουν οι συμπολίτες του. Το ίδιο μοιάζει να ισχύει και με τη σφαγή. Θέλοντας να ανακαλύψει ο ίδιος την αλήθεια, έρχεται αντιμέτωπος με τους δολοφόνους και τους ηθικούς αυτουργούς της σφαγής, σε μία χώρα όπου οι δράστες διατηρούν την εξουσία και τα θύματα είναι αναγκασμένα να συναντούν καθημερινά τους θύτες.

Από ελληνικής πλευράς, πολυαναμενόμενο ήταν το νέο ντοκιμαντέρ του Φίλιππου Κουτσαφτή (Αγέλαστος Πέτρα), μετά από αρκετά χρόνια απουσίας. Το ντοκιμαντέρ Αρκαδία Χαίρε αποτελεί ένα οδοιπορικό στην γωνιά αυτή της Πελοποννήσου που κάποτε είχε θεωρηθεί από τον δυτικό πολιτισμό ως ο παράδεισος του κόσμου. Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει ενδιαφέρουσες εικόνες και συνδέσεις, πλήθος πληροφοριών παρουσιασμένων σε μία μάλλον κλασική αφήγηση, αλλά δεν αποφεύγει μερικές φορές τη φλυαρία.

Αποστολή: Αγγελική Στελλάκη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ