Η διαμάχη για την ονομασία της ΠΓΔΜ πλήττει και τον κινηματογράφο

Έντονες αντιδράσεις προκαλεί η απόσυρση από το κινηματογραφικό Φεστιβάλ Other Movie του Λουγκάνο επτά ελληνικών ταινιών μικρού μήκους, μετά από παρέμβαση του έλληνα πρέσβη στην Ελβετία για τη χρήση του όρου «Δημοκρατία της Μακεδονίας» από την ΠΓΔΜ, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ.

Οι δημιουργοί διαμαρτύρονται κάνοντας λόγο για «λογοκρισία», ενώ τη θέση του διαχωρίζει το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου.

Συγκεκριμένα, το ζήτημα προέκυψε μετά τη χρήση της ονομασίας στον κατάλογο του Φεστιβάλ, γεγονός που οδήγησε τον έλληνα πρέσβη στην Ελβετία, Χαράλαμπο Μάνεση, να ζητήσει την απόσυρση των ταινιών μικρού μήκους.

Το Φεστιβάλ απέσυρε τις ταινίες και ενημέρωσε τους σκηνοθέτες μόλις λίγες ώρες πριν την προγραμματισμένη προβολή τους.

Το περιστατικό προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων για τον χειρισμό της υπόθεσης.

Συγκεκριμένα, σε επιστολή τους προς τα αρμόδια υπουργεία (Εξωτερικών και Πολιτισμού) και προς το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, ο παραγωγός Βασίλης Μαζωμένος και οι σκηνοθέτες Ασημίνα Προέδρου και Βενετία Ευρυπιώτου, των οποίων οι ταινίες επρόκειτο να συμμετάσχουν στο Φεστιβάλ, αναφέρουν:

«Για το συγκεκριμένο «ζήτημα εθνικού ενδιαφέροντος» των ελληνικών διπλωματικών αρχών στην Ελβετία, πληροφορηθήκαμε σχετικά πρώτη φορά και τελευταία με το ως άνω e-mail, το οποίο λάβαμε στις 24/10/2014 στις 18:00, δηλαδή δύο ώρες πριν την προγραμματισμένη προβολή των ταινιών μας. Κανείς άλλος δεν μας ενημέρωσε σχετικά, ούτε από το φεστιβάλ, ούτε από το Υπουργείο Εξωτερικών, ούτε από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου».

«Παρά την άμεση διαμαρτυρία μας στον Διευθυντή προγράμματος του Φεστιβάλ, κατανοήσαμε ότι βρεθήκαμε προ ειλημμένης απόφασης, χωρίς την δική μας συναίνεση ή έστω ενημέρωση» τονίζει η επιστολή.

«Από τη μεριά μας θεωρούμε πως αυτό το γεγονός μας θίγει ως σκηνοθέτες και παραγωγούς, καθώς εκ της πνευματικής μας ιδιοκτησίας και του Συντάγματος έχουμε το απεριόριστο δικαίωμα να υποβάλλουμε ή να μην υποβάλλουμε τις ταινίες μας σε διεθνή και εγχώρια φεστιβάλ, να επιτρέπουμε ή να απαγορεύουμε ή να ακυρώνουμε την προβολή των δημιουργημάτων μας, μη δικαιούμενου κανενός άλλου να αποφασίζει σχετικά με τα παραπάνω ζητήματα. Σε κάθε άλλη περίπτωση, κάθε άλλη από τρίτο πρόσωπο αρνητική παρέμβαση στην προβολή και διάδοση του καλλιτεχνικού μας έργου μόνο ως πράξη λογοκρισίας μπορεί να θεωρηθεί και ως παρά το νόμο παρέμβαση της Διοίκησης, στη σφαίρα την οποία συγκροτούν η πνευματική ιδιοκτησία, η καλλιτεχνική ελευθερία και η ελευθερία γνώμης και έκφρασης» αναφέρεται στην ίδια ανακοίνωση.

Από την πλευρά του, το Φεστιβάλ ανέφερε στην επικοινωνία του με τους δημιουργούς ότι δεν προσφέρθηκε καμιά δυνατότητα να τακτοποιηθεί το ζήτημα με έναν τρόπο κοινής αποδοχής. «Από τη δική μας πλευρά δεν υπήρχε ο παραμικρός δόλος» επισημαίνει το Φεστιβάλ.

Σε ανακοίνωσή της, η Ένωση Σκηνοθετών-Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου αναφέρει ότι αν και σωστά έκανε ο έλληνας πρέσβης να προασπίσει το εθνικό θέμα της χρήσης του ονόματος «Μακεδονία», δεν είχε «το δικαίωμα να διατάξει την απόσυρση των ελληνικών ταινιών».

«Οι ταινίες, βάσει του Ν.2121 είναι πνευματικά έργα που ανήκουν στο δημιουργό τους (σκηνοθέτη), ο οποίος είναι ο μόνος που μπορεί να επιτρέπει / απαγορεύει την προβολή ολόκληρου ή μέρους τους» τονίζει η ανακοίνωση της Ένωσης.

«Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου ως χρηματοδότης των ταινιών ΔΕΝ αποκτάει δικαιώματα υπεράνω του νόμου για να συμπράττει στην απαγόρευση ή δανειοδότηση της προβολής ενός έργου χωρίς την άδεια του δημιουργού» προσθέτει η ανακοίνωση.

Και καταλήγει: «Η απόφαση του Έλληνα Πρέσβη με την σύμπραξη του ΕΚΚ, χωρίς να ζητηθεί η γνώμη των σκηνοθετών τους, μας βρίσκει αντίθετους και μας προκαλεί μεγάλη ανησυχία, όταν η πολιτική της ελληνικής πολιτείας εκφράζεται χωρίς σεβασμό των δικαιωμάτων των πολιτών και μάλιστα εν ονόματί τους».

Από την πλευρά του το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου διευκρινίζει τα εξής: «Η επικοινωνία του Φορέα ήταν καθαρά προωθητική και αφορούσε ακόμη και σε ταινίες στις οποίες το ΕΚΚ δεν έχει καθόλου δικαιώματα. Η απόσυρση των ταινιών μικρού μήκους εν μέσω του Φεστιβάλ, είναι αποτέλεσμα της επικοινωνίας μεταξύ του Πρέσβη της Ελλάδας στην Ελβετία κ. Χαράλαμπου Μάνεση και του υπευθύνου του Φεστιβάλ Οther Μovie στο Λουγκάνο κ. Ντράγκο Στεβάνοβιτς».

Και προσθέτει: «Το ΕΚ ως Δημόσιος Οργανισμός που προωθεί την ελληνική κινηματογραφία, έχει πολύ συγκεκριμένες αρμοδιότητες και δεν έχει τη δικαιοδοσία να παρέμβει σε αποφάσεις που αφορούν στην εξωτερική πολιτική της χώρας. Το ΕΚΚ βρίσκεται ήδη σε επικοινωνία με το Υπουργείο Εξωτερικών, έτσι ώστε στο μέλλον να βρεθεί μία λύση στο πρόβλημα, το οποίο αποβαίνει εις βάρος των ελληνικών ταινιών».

Επιμέλεια: Αγγελική Στελλάκη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ