Έφυγε ο ποιητής, πεζογράφος και μεταφραστής Αργύρης Χιόνης

Ένας σημαντικός άνθρωπος των γραμμάτων, ο Αργύρης Χιόνης, πέθανε ανήμερα τα Χριστούγεννα, σε ηλικία 68 ετών. Ποιητής, πεζογράφος και μεταφραστής, γεννήθηκε το 1943 στην Αθήνα, αλλά πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του σε χώρες της βορειοδυτικής Ευρώπης.

Σε ηλικία 14 ετών ξεκινάει να γράφει ποιήματα σε έμμετρο και ομοιοκατάληκτο στίχο, επηρεασμένος από τις μαντινάδες και τον «Ερωτόκριτο», που τραγουδούσε η Κρητικιά μητέρα του.

Πρώτη εμφάνισή του στα γράμματα ήταν τα ποιήματα που δημοσιεύονται το 1963 στο περιοδικό «Δωδέκατη Ώρα» και το 1964 στη «Νέα Εστία». Το 1966, σε ηλικία 23 ετών, εκδίδεται η πρώτη ποιητική συλλογή του Απόπειρες φωτός, ενώ το 1967, λίγο μετά τη δικτατορία, μεταβαίνει στο Παρίσι, όπου εργάζεται σκληρά και τα βράδια παρακολουθεί μαθήματα γαλλικών.

Στις αρχές του 1968, ποιήματά του μεταφράζονται και δημοσιεύονται σε λογοτεχνικά περιοδικά της Ολλανδίας, χώρα που γίνεται ο δεύτερος σταθμός του. Στο Άμστερνταμ θα ζήσει τα επόμενα οκτώμισι χρόνια, δουλεύοντας σκληρά και προσπαθώντας να μάθει τη γλώσσα, κόποι που στη συνέχεια του αναγνωρίζονται: Παίρνει υποτροφία από την Εταιρεία Συγγραφέων, γίνεται δεκτός σε λογοτεχνικούς κύκλους, δημοσιεύει σε περιοδικά, εκδίδονται δύο βιβλία του, βραβεύονται δύο θεατρικά έργα του, διορίζεται δάσκαλος ελληνικών στο Λαϊκό Πανεπιστήμιο και, με κρατική υποτροφία, εγγράφεται στη σχολή ιταλικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ.

Επιστρέφει στην Ελλάδα το 1977 και για τα επόμενα πέντε χρόνια θα δουλέψει ως μεταφραστής, θα συγγράψει μια σειρά παιδικών εκπομπών για το ραδιόφωνο και θα εκπροσωπήσει τη χώρα μας στο ετήσιο Διεθνές Συγγραφικό Πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Αϊόβα, στις ΗΠΑ.

Το 1982, έπειτα από διαγωνισμό, προσλαμβάνεται ως μεταφραστής στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εγκαθίσταται στις Βρυξέλλες. Το 1992 παραιτείται και αποσύρεται στο Θροφαρί, ένα μικρό χωριό της ορεινής Κορινθίας, όπου ασχολείται με την ποίηση και τη γεωργία. Ήταν μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.

Για το θάνατό του, ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Παύλος Γερουλάνος δήλωσε τα εξής: «Ο Αργύρης Χιόνης υπήρξε μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση ανθρώπου και δημιουργού. Πολίτης του κόσμου αλλά και άρρηκτα συνδεδεμένος με την Ελλάδα, άνθρωπος πολυπράγμων και συλλέκτης πάσης φύσεως εμπειριών, προσωπικότητα σύνθετη που αναζήτησε την ευτυχία στα απλά και μικρά, παρουσία χαμηλόφωνη αλλά επιδραστική, ο Χιόνης εξέφρασε με το έργο του την απορία του ανθρώπου μπροστά στο παράλογο και μάταιο της ύπαρξής του, αλλά και μια βαθιά αγάπη για τη ζωή και μια ειλικρινή κατάφαση σ’ αυτή. Στους οικείους και τους φίλους του εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια».

Έργα και ημέρες

Ο Αργύρης Χιόνης έλαβε το 2007 το βραβείο του περιοδικού «Διαβάζω» για το βιβλίο του Όντα και μη όντα (2006), ενώ το 2009 τιμήθηκε με το Κρατικό βραβείο διηγήματος (εξ ημισείας με τον Τόλη Νικηφόρου) για το βιβλίο του Το οριζόντιο ύψος και άλλες αφύσικες ιστορίες (2008). Ποιήματα και πεζογραφήματά του έχουν μεταφραστεί και δημοσιευτεί στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά, ολλανδικά, σερβοκροατικά και ρουμάνικα.

Τα ποιητικά βιβλία του είναι τα Σχήματα απουσίας (εκδ. Αρίων, 1973), Μεταμορφώσεις (εκδ. Μπουκουμάνης, 1974), Τύποι ήλων (εκδ. Εγνατία-Τραμ, 1978), Λεκτικά τοπία (εκδ. Καστανιώτης, 1983), Σαν τον τυφλό μπροστά στον καθρέφτη (εκδ. Υάκινθος, 1986), Εσωτικά τοπία (εκδ. Νεφέλη, 1991), Ο ακίνητος δρομέας (εκδ. Νεφέλη, 1996), Ιδεογράμματα (εκδ. Τα τραμάκια, 1997), Τότε που η σιωπή τραγούδησε (εκδ. Νεφέλη, 2000), Στο υπόγειο (εκδ. Νεφέλη, 2004), Ό,τι περιγράφω με περιγράφει (εκδ. Γαβριηλίδης, 2010).

Από τις εκδόσεις Νεφέλη κυκλοφόρησε το 2006 η συγκεντρωτική έκδοση των δέκα πρώτων ποιητικών του συλλογών, με τίτλο Η φωνή της σιωπής: ποιήματα 1966-2000.

Υπήρξε επίσης μεταφραστής σημαντικών έργων, όπως Τα Ποιήματα του Οκτάβιο Πας (1981), Όταν το ταβάνι κλαίει του Ράσελ Έντσον (1986), Περηφάνια και προκατάληψη της Τζέιν Όστεν (1997), Κατακόρυφη ποίηση του Ρομπέρτο Γιάρος (1997) και Με το αγκίστρι στην καρδιά: Μια επιλογή από το έργο του του Ανρί Μισώ (2003).

Έγραψε, τέλος, αφηγήματα για μικρούς και μεγάλους, όπως Ιστορίες μιας παλιάς εποχής που δεν ήρθε ακόμα (εκδ. Αιγόκερως, 1981), Ο αφανής θρίαμβος της ομορφιάς (εκδ. Πατάκης, 1995), Τρία μαγικά παραμύθια (εκδ. Πατάκης, 1998), Όντα και μη όντα (εκδ. Γαβριηλίδης, 2006), Το οριζόντιο ύψος και άλλες αφύσικες ιστορίες (εκδ. Κίχλη, 2008), ενώ το έργο του Έχων σώας τα φρένας κι άλλες τρελές ιστορίες αναμένεται από τις εκδόσεις Κίχλη.

Η κηδεία του θα γίνει στο Θροφαρί.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ-ΜΠΕ