Στο επίσημο Top500 ο πρώτος ελληνικός υπερυπολογιστής

Λίγους μήνες πριν τεθεί σε πλήρη λειτουργία στο υπόγειο του υπουργείο Παιδείας στο Μαρούσι, ο πρώτος υπερυπολογιστής της Ελλάδας κατάφερε να μπει στη λίστα με τα 500 ισχυρότερα συστήματα του κόσμου.

Ο υπερυπολογιστής Aris, με ισχύ σχεδόν 180 τρισεκατομμυρίων πράξεων ανά δευτερόλεπτο, κατασκευάστηκε από την IBM για το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας και τέθηκε σε δοκιμαστική λειτουργία στις αρχές Ιουνίου.

Βρίσκεται πλέον στην 468η θέση του τελευταίου Top500, το οποίο ενημερώνεται δύο φορές το χρόνο από την ομάδα του καθηγητή Χανς Μόιερ στο Πανεπιστήμιο του Μάνχαϊμ στη Γερμανία.

Το σύστημα αποτελείται από επεξεργαστές Intel Xeon με συνολικά 8.500 πυρήνες, μοιρασμένους σε 8.500 υπολογιστικούς κόμβους.

Σύμφωνα με το τεστ Linpack του Top500, το οποίο βαθμολογεί τους υπολογιστές ως προς την ταχύτητα εκτέλεσης μιας ειδικής γραμμικής εξίσωσης, το Aris προσφέρει ισχύ 169,7 teraflop/sec (τρισεκατομμύρια πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο). Η μέγιστη θεωρητική ισχύς εκτιμάται στα 190,8 Tflop/sec.

Για τη λειτουργία του Aris στο υπουργείο απαιτούνται ούτε λίγο ούτε πολύ 154 kilowatt ηλεκτρικής ενέργειας, όσο θα αρκούσε για μερικές πολυκατοικίες.

Από το φθινόπωρο, οπότε θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία, ο εθνικός υπερυπολογιστής θα είναι διαθέσιμος στην ελληνική ερευνητική κοινότητα. Επιστημονικοί τομείς που απαιτούν τέτοια συστήματα υψηλών επιδόσεων είναι ενδεικτικά η Υπολογιστική Χημεία, η Φυσική, η Βιολογία, η Βιοϊατρική, η Μετεωρολογία, η Σεισμολογία, η Υπολογιστική Μηχανή και οι Επιστήμες Υλικών.

Σύμφωνα με τον Π.Τσανάκα, επικεφαλής του Εθνικού Δικτύου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ) και καθηγητή στο ΕΜΠ, τα δικαιώματα χρήσης του συστήματος θα παραχωρούνται με διεθνή κριτήρια όπως η αξία του ερευνητικού έργου και οι πόροι που απαιτούνται. Για έρευνες μικρών απαιτήσεων θα υπάρχει η δυνατότητα παραχώρησης μερικών ωρών χρήσης, των λεγόμενων «core hours». Για μεγαλύτερα, και πιο απαιτητικά ερευνητικά έργα, θα προηγείται αξιολόγηση.

Στην πρώτη θέση του τελευταίου Top500 βρίσκεται για πέμπτη συνεχή φορά το Tianhe-2 του κινεζικού Εθνικού Πανεπιστημίου Αμυντικής Τεχνολογίας με ισχύ 33,86 petaflop/s.

Αξιοσημείωτο είναι ότι στο Top10 περνά για πρώτη φορά ένας υπερυπολογιστής από τη Μέση Ανατολή. Το σύστημα Shajeen II του Πανεπιστημίου «Βασιλιάς Αμπντάλα» της Σαουδικής Αραβίας, κατασκευασμένο από την αμερικανική Cray, έρχεται έβδομο με ισχύ 5,536 petaflop/s.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ