«Αστήρικτη» η μελέτη που συνέδεε μεταλλαγμένο καλαμπόκι με καρκίνο

Η μελέτη που έδειχνε ότι μια ποικιλία γενετικά τροποποιημένου καλαμποκιού προκαλεί καρκίνο παρουσίαζε σημαντικά προβλήματα σχεδιασμού, εκτέλεσης και στατιστικής ανάλυσης, και τα αποτελέσματά της δεν μπορούν να γίνουν δεκτά, ανακοίνωσαν οι αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Γερμανίας.

Τα σημαντικότερα προβλήματα της μελέτης ήταν ότι αφενός χρησιμοποίησε μια ράτσα πειραματόζωων που είναι γνωστό ότι εμφανίζουν συχνά καρκίνους, αφετέρου δεν διέθετε μια επαρκή ομάδα ελέγχου, ώστε να μπορεί να γίνει σύγκριση ανάμεσα στα ζώα που κατανάλωσαν το «μεταλλαγμένο» καλαμπόκι και σε ζώα που δεν το κατανάλωσαν.

Αυτό πάντως πιθανότατα δεν θα πείσει τον επικεφαλής της αμφιλεγόμενης μελέτης, ο οποίος είχε δηλώσει τον περασμένο μήνα ότι δεν είναι διατεθειμένος να προσφέρει περισσότερα δεδομένα στις ευρωπαϊκές αρχές, καθώς τις θεωρεί προκατειλημμένες επειδή αποφάσισαν να εγκρίνουν την εν λόγω ποικιλία αραβόσιτου.

Η υπόθεση αφορά έρευνα του Ζιλ-Ερίκ Σεραλίνι, γνωστού πολέμιου των «μεταλλαγμένων» στο Πανεπιστήμιο της Καν στη Γαλλία, η οποία δημοσιεύτηκε στην (όχι και τόσο γνωστή) επιθεώρηση Food and Chemical Toxicology.

Ο Σεραλινί ανέφερε ότι τα ποντίκια που ταΐζονταν όλη τους τη ζωή με καλαμπόκι της ποικιλίας NK603 της Monsanto, σχεδιασμένης να αντέχει στο ζιζανιοκτόνο Roundup της ίδιας εταιρείας, εμφάνισαν μεγάλους όγκους και οργανικές βλάβες.

Μετά το θόρυβο που προκάλεσε η μελέτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε να διερευνηθεί το θέμα από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) στην Πάρμα, η οποία δημοσιοποίησε την προκαταρκτική της έκθεση αργά την Πέμπτη.

Οι συντάκτες της έκθεσης καταλήγουν ότι η μελέτη πάσχει από «ανεπαρκή επιστημονική ποιότητα και δεν μπορεί να θεωρηθεί έγκυρη για τη χρήση της στην εκτίμηση κινδύνου».

Ανάλογο ήταν το συμπέρασμα και της αντίστοιχης έκθεσης του γερμανικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Εκτίμησης Καρκίνου.

Οι σημαντικότερες επισημάνσεις:

• Τα ποντίκια που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη ανήκουν σε μια σειρά που ήταν γνωστό ότι εμφανίζει όγκους με αυξημένη συχνότητα
• Το δεύτερο και σημαντικότερο είναι ότι η ομάδα ελέγχου, η οποία δεν κατανάλωσε γενετικά τροποποιημένο καλαμπόκι, αποτελούνταν από μόλις 20 ποντίκια. Ο αριθμός είναι τόσο μικρός ώστε δεν επιτρέπει τη στατιστική σύγκριση ανάμεσα στα ζώα που κατανάλωσαν τα «μεταλλαγμένα» και τα ζώα που δεν κατανάλωσαν. Με άλλα λόγια, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει αν τα αποτελέσματα της μελέτης δεν οφείλονταν απλά στην τύχη.
• Ορισμένες μετρήσεις παραλήφθησαν, ενώ λάθη εντοπίστηκαν και στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων.

Η EFSA ζητά τώρα από τον Δρ Σεραλίνι να της διαθέσει περισσότερα δεδομένα για τη μελέτη. Ο ερευνητής είχε όμως δηλώσει σε δημοσιογράφους ότι δεν σκοπεύει να συνεργαστεί με την υπηρεσία.

«Δεν είναι δυνατόν να ελέγξουν τα δεδομένα που αυτοί που έδωσαν έγκριση στο [καλαμπόκι] NK603, αφού αυτό θα δημιουργούσε σύγκρουση συμφερόντων για τις υπηρεσίες και τις καριέρες τους» είχε δηλώσει ο Σεραλίνι.

Ίσως ο ερευνητής θα είναι λιγότερο απρόθυμος να συνεργαστεί με τις αρχές της χώρας του, όπου δεν καλλιεργείται το εν λόγω καλαμπόκι. Η έκθεση του γαλλικού Ανώτατου Συμβουλίου Βιοτεχνολογίας και της Υπηρεσίας Τροφίμων, Περιβάλλοντος και Εργασιακής Υγείας και Ασφάλειας αναμένεται στις 20 Οκτωβρίου.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ