Τα δέκα πολιτικά πρόσωπα του κόσμου για το 2017

Καταιγιστικές εξελίξεις, αποφάσεις που ανέτρεψαν παγιωμένες ισορροπίες και αποκαλύψεις με οσμή σκανδάλου δεν έλειψαν το 2017. Διεθνή ανησυχία προκάλεσαν οι κινήσεις του αμερικανού προέδρου ο οποίος αποφάσισε να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, πυροδοτώντας νέο γύρο αναταραχών, με τη Λωρίδα της Γάζας να μετατρέπεται και πάλι σε πεδίο σφοδρών συγκρούσεων.

Σκηνικό έντασης προκάλεσαν και οι κινήσεις του βορειοκορεάτη προέδρου όπως και η πολιτική του πρώην καταλανού ηγέτη. Πολιτικό θρίλερ επικράτησε στην Ισπανία μετά την απόφαση του Κάρλες Πουτζδεμόντ να διεξάγει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας. Απότομα ανέβηκε η θερμοκρασία στην Ευρώπη και μετά την νίκη του Σεμπάστιαν Κουρτς στις αυστριακές εκλογές. Εκτός ευρωπαϊκών τειχών, σημαντική κρίθηκε η πολιτική του ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, αναφορικά με τη συμφωνία με Ιράν και Τουρκία για την αποκλιμάκωση της έντασης στη Συρία.

Κάνοντας μια ανασκόπηση ανά τον κόσμο, το in.gr παρουσιάζει τις προσωπικότητες που απασχόλησαν περισσότερο τη διεθνή σκηνή το 2017:

Κάρλες Πουτζδεμόντ

Ενθουσίασε, δίχασε, προβλημάτισε. Διεθνή μέσα ενημέρωσης χαρακτήρισαν τον Κάρλες Ποουτζδεμόντ «kolotoumba», όταν μετά τις πανηγυρικές δηλώσεις στις οποίες είχε προβεί για την απόσχιση της Καταλονίας, ξεκίνησε να κάνει λόγο για διάλογο με τη Μαδρίτη.

Τον Οκτώβριο η πολιτική του οδήγησε πολλούς να μιλήσουν για την έναρξη ενός ιστορικού κεφαλαίου για την Καταλονία. Στον δρόμο όμως υπήρξαν πολλά αγκάθια και πισωγυρίσματα, μέχρι που ο Πουτζδεμόντ ανακήρυξε τελικά την ανεξαρτησία της περιοχής του προκαλώντας τη σκληρή απάντηση του ισπανού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι και την ενεργοποίηση του άρθρου 155, κίνηση με την οποία ανεστάλη η αυτονομία της Καταλονίας.

Στην πορεία ο Πουτζδεμόντ διέφυγε στο Βέλγιο, όπου παρέμεινε και μετά τα αποτελέσματα των εκλογών, οι οποίες έδειξαν ότι οι ψηφοφόροι έπαψαν να εμπιστεύονται τον Πουτζδεμόντ. Εμφανίστηκε δεύτερος σε ψήφους πίσω από την Ινές Αριμάδας των ενωτικών Ciudadanos, σε μια Καταλονία διχασμένη και με πολλές μεγάλες τράπεζες να έχουν απομακρύνει την έδρα τους από την περιοχή.

Βλαντιμίρ Πούτιν

«Ένας τσάρος γεννιέται. Δεκαεπτά χρόνια αφότου ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανέβηκε για πρώτη φορά στην εξουσία, η επιρροή του είναι μεγαλύτερη παρά ποτέ», ανέφερε σε πρωτοσέλιδό του ο Economist παρουσιάζοντας το νέο του τεύχος. Η εξουσία που κατέχει ο Πούτιν, ο οποίος με μεγάλη βεβαιότητα θα κερδίσει στις ρωσικές προεδρικές του 2018, δημιουργεί ερωτηματικά σχετικά με το πού μπορεί να καταλήξει.

Ωστόσο, άφησε το αποτύπωμα του στη διεθνή πολιτική σκακιέρα με την ανακοίνωσή του περί απόσυρσης των ρωσικών στρατευμάτων από τη Συρία. Απασχόλησε και η κρυφή του συνάντηση με τον σύρο ομόλογό του Μπασάρ αλ Άσαντ στο Σότσι λίγες ημέρες προτού Ρωσία, Τουρκία και Ιράν καταλήξουν σε συμφωνία για ειρήνη στη Συρία που πλήττεται από τον επταετή εμφύλιο.

Κιμ Γιονγκ Ουν

Σε μεγάλο βαθμό συζητήθηκαν, το 2017, οι κινήσεις του βορειοκορεάτη ηγέτη. Στην περιοδεία του στην Ασία, ο Ντόναλντ Τραμπ απηύθυνε έκκληση για δημιουργία κοινής γραμμής απέναντι στην Πιογιάνγκ. Εκτόξευση διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου, που έπεσε εντός της ΑΟΖ της Ιαπωνίας, πραγματοποίησε το καθεστώς της Βορείου Κορέας τον Ιούλιο. Ήταν η 11η εκτόξευση που πραγματοποίησε από τις αρχές του 2017.

Σε εκτόξευση βαλλιστικού πυραύλου, που πέρασε πάνω από την Ιαπωνία και προσγειώθηκε στον Ειρηνικό Ωκεανό, προχώρησε και τον Νοέμβριο ανεβάζοντας ακόμη περισσότερο τον βαθμό ανησυχίας σχετικά με την επικινδυνότητα των κινήσεων ενός οξύθυμου και απολυταρχικού προέδρου.

Εμανουέλ Μακρόν

Η μεταρρυθμιστική ατζέντα με την οποία προσήλθε στην γαλλική προεκλογική σκηνή, οδήγησε αρκετούς στο συμπέρασμα ότι θα ήταν νικητής της αναμέτρησης του Απριλίου, όπως άλλωστε και συνέβη. Ο 40χρονος Εμανουέλ Μακρόν κέρδισε το στοίχημα, οδηγώντας το νεοσύστατο κόμμα του στην εξασφάλιση της απόλυτης πλειοψηφίας στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση. Στην Ευρώπη, η εκλογή του συνδέθηκε με την ανανέωση και με την όχι και τόσο μεγάλη προσήλωση στο αυστηρό πρόγραμμα λιτότητας. Αίνιγμα όμως αποτέλεσε η συνεργασία μεταξύ του Μακρόν και της Μέρκελ, καθώς η γερμανίδα καγκελάριος εμφανιζόταν άκαμπτη στο θέμα της μεταρρύθμισης στην Ευρωζώνη.

Σε αντίθεση με τον Φρανσουά Ολάντ, τα ποσοστά του οποίου μετά την εκλογή σημείωσαν εξαιρετικά πτωτικά πορεία, ο Εμανουέλ Μακρόν, που πρόσφατα τιμήθηκε με το Βραβείο Καρλομάγνος 2018 «για το όραμά του για τη νέα Ευρώπη», γνώρισε αύξηση της δημοτικότητάς του.

Σε μια Ευρώπη που η φωνή της ακροδεξιάς ακούγεται όλο και πιο συχνά και τα σενάρια περί σχηματισμού της γερμανικής κυβέρνησης προκαλούν σοβαρή ανησυχία στην ΕΕ, ο ρόλος του γάλλου προέδρου κρίνεται κομβικός.

Άνγκελα Μέρκελ

Η «σιδηρά κυρία» της ΕΕ, όπως αρκετοί την αποκαλούν, τρεις μήνες προτού εκπνεύσει το 2017, τον Σεπτέμβριο, ήρθε αντιμέτωπη με τα απογοητευτικά ποσοστά τα οποία έλαβε η συντηρητική της παράταξη στις εκλογές του φθινοπώρου. Και από εκεί που πορευόταν δυναμικά στην πολιτική σκακιέρα, η παραμονή της στην εξουσία ξεκίνησε να μην μοιάζει βέβαιη.

Μετά το αδιέξοδο στις συνομιλίες ανάμεσα σε Συντηρητικούς (CDU/CSU), Φιλελεύθερους και Πράσινους για τον σχηματισμό τoυ κυβερνητικού συνασπισμού Τζαμάικα, τα σενάρια για την επόμενη ημέρα στη Γερμανία δεν απέκλειαν νέες εκλογές.

Σαφώς αποδυναμωμένη η Μέρκελ, μετά και τα αποτελέσματα των εκλογών, προσέρχεται με πιο μετριοπαθές προφίλ και εμφανίζεται έτοιμη να υποχωρήσει σε ορισμένες απαιτήσεις των Σοσιαλδημοκρατών (SPD). Μια κυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών με Σοσιαλδημοκράτες αποτελεί πιθανό σενάριο στη Γερμανία, θυμίζοντας το πολιτικό σκηνικό προηγούμενων ετών, όμως γριφώδες παραμένει το θέμα της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων σε μια ΕΕ που ακολουθεί αυστηρό πρόγραμμα λιτότητας.

Ντόναλντ Τραμπ

Τριγμοί και αναταράξεις σημειώθηκαν από τις πρώτες ημέρες διακυβέρνησής του στο κυβερνητικό του επιτελείο. Δεν έχει ούτε δύο χρόνια συμπληρώσει στο τιμόνι της προεδρίας των ΗΠΑ, αλλά τα σκάνδαλα, οι αποκαλύψεις και η «βανδαλιστική» του εξωτερική πολιτική, δημιουργούν φόβο για κατάρριψη των παγιωμένων ισορροπιών.

Ο κλοιός ξεκίνησε να σφίγγει μετά τις αποκαλύψεις για την ρωσική ανάμιξη στις αμερικανικές εκλογές του 2016, θέμα που συνδέθηκε με τον όρο «Russia Gate». Η έρευνα του ειδικού εισαγγελέα, Ρόμπερτ Μιούλερ, άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι των αποκαλύψεων και να φέρνει τον Τραμπ σε δύσκολη θέση.

Ο αμερικανός πρόεδρος αφού έκανε λόγο για παρατυπίες στην έρευνα του Μιούλερ και αφού εξαπέλυσε πυρά ενάντια στο FBI, έστρεψε στη συνέχεια αλλού το ενδιαφέρον, με μια απόφαση που αναζωπύρωσε συγκρούσεις και εχθρικά πάθη. Αναγνώρισε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ ανακοινώνοντας παράλληλα την μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.

Σύσσωμη η διεθνής κοινότητα αντέδρασε στην απόφαση του προέδρου, ενώ πορείες διαμαρτυρίας διοργανώθηκαν ανά τον κόσμο και εχθροπραξίας σημιεώθηκαν στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας. Από τις συγκρούσεις υπήρξαν εκατοντάδες τραυματίες και νεκροί. Η Αμερική έγινε η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, με αποτέλεσμα αρκετοί να μιλήσουν για απομονωτισμό των ΗΠΑ.

Τρόμο προκάλεσε και η πολιτική που ακολούθησε ο Τραμπ αναφορικά με το θέμα της Βορείου Κορέας. Το ήδη τεταμένο κλίμα ανάμεσα σε Πιονγιάνγκ και Ουάσινγκτον δυναμίτισαν οι εμπρηστικές δηλώσεις Τραμπ που δεν απέκλειαν ακόμη και το σενάριο πολέμου. Ευρώπη και Ρωσία καλούσαν τον αμερικανό πρόεδρο να χαμηλώσει τους τόνους υιοθετώντας μια πιο διπλωματική οδό.

Τερέζα Μέι

Οι διαπραγματεύσεις της με την ΕΕ για το Brexit προκάλεσαν πονοκέφαλο τόσο στην Ευρώπη όσο και στη Βρετανία, με την ιδέα μιας Ένωσης χωρίς ένα ισχυρό οικονομικά κράτος – μέλος να δημιουργεί έντονο προβληματισμό. Ορισμένοι, από οικονομολόγους μέχρι καθηγητές, εξέφραζαν ανοιχτά την αβεβαιότητα που τους διακατείχε σχετικά με το οικονομικό μέλλον της Βρετανίας χωρίς την ΕΕ. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, από την άλλη, ξαγρυπνούσαν προσπαθώντας να καταρτίσουν μια όσο το δυνατόν πιο βιώσιμη εμπορική συμφωνία.

Την ιδια ώρα αγκάθι παρέμενε το θέμα της διασφάλισης των δικαιωμάτων των ευρωπαίων πολιτών που ζουν στην ΕΕ και ο λογαριασμός από το «διαζύγιο». Οι αρχικές εκτιμήσεις αναφορικά με το τελευταίο θέμα οδηγούσαν στο συμπέρασμα του «no deal». Η Ευρώπη φαινόταν να κρατά χωρίς διαλλακτικότητα τον πήχη του λογαριασμού στα 60 δισ. ευρώ, αριθμό που απέρριπταν οι Βρετανοί. Τελικά η συμφωνία για τον λογαριασμό «κλείδωσε» στα 40 περίπου δισ. ευρώ.

Κρίσιμης σημασίας ήταν και η ομιλία της Μέι, τον Σεπτέμβριο, στην Φλωρεντία από όπου άνοιξε τα χαρτιά της για το Brexit ανακοινώνοντας την πρότασή της για μεταβατική περίοδο δύο ετών μετά το «διαζύγιο».

Αρκετοί, πάντως, τη κατηγόρησαν για πισωγύρισμα σχετικά με το ύφος που απέκτησε το Brexit επί διακυβέρνησής της. Το διαζύγιο κάθε άλλο παρά σκληρό ήταν, παρά την αρχική εντύπωση που είχε αφήσει στους Βρετανούς η πολιτικός.

Μετά τις μαραθώνιες διαβουλεύσεις ανάμεσα σε ΕΕ και Βρετανία, ο δρόμος για τη δεύτερη φάση των διαπραγματεύσεων άνοιξε. Για την πολιτική της επιβίωση, η Μέι στηρίζεται στις ψήφους του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP) της Βόρειας Ιρλανδίας, που είναι ένας ακριβός και αναξιόπιστος σύμμαχος.

Σεμπάστιαν Κουρτς

Η απόφασή του να συγκυβερνήσει με την ακροδεξιά ανεβάζει απότομα το πολιτικό θερμόμετρο στην ΕΕ που αντιμετωπίζει μια πρωτοφανή προσφυγική κρίση. Ο Κουρτς κατέλαβε, μετά τις αυστριακές εκλογές του Οκτωβρίου, τον τίτλο του νεότερου πολιτικού ηγέτη της Ευρώπης, όμως το νεαρό της ηλικίας του δεν κλέβει τις εντυπώσεις.

Από το 2011, οπότε και ο Κουρτς ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του ΥΠΕΞ της χώρας, ήρθε αντιμέτωπος με επικριτικά, για εκείνον, δημοσιεύματα. Όσοι καταναλώνουν μελάνι στηλιτεύοντας την πολιτική του γραμμή, στέκονται στην άκαμπτη στάση του απέναντι στο προσφυγικό ζήτημα.

Νικολάς Μαδούρο

Βρίσκεται στην ίδια λίστα μαζί με τον Μουγκάμπε της Ζιμπάμπουε, τον Άσαντ της Συρίας και τον Κιμ Γιονγκ Ουν της Βορείου Κορέας σχετικά με την απολυταρχική του πολιτική. Βύθισε τη Βενεζουέλα σε σοβαρή επισιτιστική κρίση, οδηγώντας παράλληλα τη χώρα σε «επιλεκτική χρεοκοπία».

Συγκλόνισαν φωτογραφίες στις οποίες φαινόταν ο κόσμος να παλεύει έξω από τα σούπερ μάρκετ για την εξασφάλιση βασικών αγαθών. Η φτώχεια και η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Βενεζουέλα απασχόλησαν και τον ΟΗΕ, ο οποίος σε έκθεσή του ανέδειξε τις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης που επικρατούν στο Καράκας.

Ρόμπερτ Μουγκάμπε

Στα ηνία της Ζιμπάμπουε βρισκόταν από την ανεξαρτησία της χώρας, το 1980. Έχει κερδίσει σε εκλογές, όμως τα τελευταία 15 χρόνια ο συγκεκριμένος θεσμός είχε πάψει να υφίσταται.

Η οικονομική κρίση είχε βαθύνει τις τελευταίες δεκαετίες στη Ζιμπάμπουε, καθώς οι πολίτες της χώρας είναι κατά 15% φτωχότεροι σε σχέση με το 1980.

Στις 21 Νοεμβρίου παραιτήθηκε ο 93χρονος πρόεδρος της Ζιμπάμπουε, Ρόμπερτ Μουγκάμπε, ύστερα από πιέσεις του κυβερνώντος κόμματος και την κατάληψη της κρατικής τηλεόρασης από τις δυνάμεις του στρατού.

Με την παραίτησή του έκλεισε ένα σημαντικό κεφάλαιο για την Ζιμπάμπουε. Ο Μουγκάμπε φέρεται να υπερεκτίμησε στα 93 του χρόνια τις δυνατότητές του προσβλέποντας σε επέκταση κυριαρχίας και δημιουργία δυναστείας με την επιβολή της συζύγου του, Γκρέις, στη διαδοχή του, γεγονός που οδήγησε στην πτώση του.

Ελισάβετ Σταμοπούλου

in.gr