Ο Δ. Ξανθόπουλος μιλά στο in.gr για τους Δαιμονισμένους

Με αφορμή την συμμετοχή του στους «Δαιμονισμένους» του Κονσταντίν Μπογκομόλοφ συνάντησα τον Δημήτρη Ξανθόπουλο στο φουαγιέ της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών και εκτός από την παράσταση (που ολοκληρώνεται στις 10 Δεκεμβρίου) μιλήσαμε για προσδοκίες, ματαιώσεις και τη σχέση εξουσίας-θρησκείας.

Ο Δημήτρης είναι χαμογελαστός και χαλαρός. «Δεν έχεις συχνά την ευκαιρία να παίξεις στους Δαιμονισμένους συνεργαζόμενος με έναν τέτοιο σκηνοθέτη» μου λέει ολοκληρώνοντας την κουβέντα μας και ετοιμάζεται να ξεκινήσει μια ακόμα παράσταση.

Μου αφήνει τις καλύτερες εντυπώσεις και την σιγουριά ότι βρέθηκα με έναν συνομιλητή που πατάει γερά στα πόδια του και λατρεύει να χάνεται στον κόσμο του Ντοστογιέφκσι. Τι καλύτερο;

»Το δύσκολο σε αυτή την δουλειά ήταν ότι άκουγες το σκηνοθέτη να μιλάει σε μια γλώσσα την οποία δεν μπορούσες να καταλάβεις. Μιλούσε στα ρώσικα και υπήρχε διερμηνέας. Αλλά ο Μπογκομόλοφ έχει μεγάλη ευκολία στην μετάδοση και είναι πολύ καλό στο να δείχνει οπότε δεν υπήρξε πρόβλημα

»Αυτό που αλλάζει σε κάθε περίπτωση είναι η μέθοδος του καθενός. Εμείς οι ηθοποιοί το ίδιο κάνουμε κάθε φορά. Και στην Ελλάδα όταν δουλεύεις με ένα σκηνοθέτη έχει διαφορετικές απαιτήσεις και άλλη μέθοδο από κάποιον άλλο. Οπότε από αυτή την άποψη δεν ήταν κάτι φοβερό. Ήταν όσο δύσκολο είναι να καταλάβεις τον κόσμο ενός άλλου ανθρώπου.

»Δεν έγινε ακριβώς οντισιόν. Η Στέγη είχε επιλέξει κάποιους ανθρώπους και ο Μπογκομόλοφ επέλεξε μετά από σύντομη συζήτηση με τον καθένα μας. Έκρινε μάλλον ανάλογα με την ενέργεια του καθενός γιατί δεν μας είχε δει να παίζουμε κάπου όπως γίνεται συνήθως. Δεν τον ενδιέφερε πολύ η υποκριτική μας αλλά αυτό που έπαιρνε σαν ενέργεια από τον καθένα μας.

»Ο σκηνοθέτης είχε κάτι πολύ ισχυρό στο μυαλό του για το πώς έβλεπε το έργο και τι ήθελε να βγάλει από αυτό. Ήξερε πώς τον αφορά το έργο, σε ποιο επίπεδο, ποια στοιχεί ήθελε να αναδείξει και με τι ακριβώς ήθελε να ασχοληθεί.

»Μιλάμε για ένα μυθιστόρημα 1.000 σελίδων που έγινε παράσταση σχεδόν δύο ωρών. Δεν μπορείς να τα βάλεις όλα ούτως ή άλλως. Επιλέγεις ένα δρόμο, μια κεντρική ιδέα, ένα θέα που σε απασχολεί και πας με αυτό να φτιάξεις μια παράσταση. Δεν θα δει ο θεατές το έργο στην πλήρη ανάπτυξη του με όλα τα πρόσωπα. Υπάρχει ένα θέμα που φαίνεται ότι απασχολεί τον Μπογκομόλοφ, αυτό της θρησκείας και η φιλοδοξία πίσω από τη θρησκεία και το θάνατο.

»Ο Ντοστογιέφσκι είναι από τους αγαπημένους μου συγγραφείς. Δεν έχω ξαναπαίξει ποτέ αλλά τώρα το διαβάζω με άλλο μάτι. Είναι διαφορετική λειτουργία το διάβασμα από την υποκριτική. Το αγαπημένο μου έργο είναι οι «Καραμάζοφ». Αυτή την εποχή έχει πέσει πολύ διάβασμα. Ανάμεσα από τις πρόβες διαβάζω πάλι Ντοστογιέφσκι, είναι πολύ δύσκολο να βγεις από αυτό. Μου αρέσει που έχω μπει σε αυτό το τριπάκι.

»Ίσως επειδή έχουμε κρίση στην Ελλάδα σε όλα θέλουμε να δώσουμε την πολιτική τους χροιά και να τα κάνουμε με κάποιο τρόπο επίκαιρα, που για μένα είναι χαζό. Επικαιρότητα είναι που αυτό το έργο γράφτηκε πριν τόσα χρόνια και ακόμα ψάχνουμε να δούμε τι ακριβώς είναι. Αυτό είναι που το κάνει σπουδαίο. Και σου δίνει τη δυνατότητα να φύγεις από το πολιτικό και να δεις και το θρησκευτικό κομμάτι του.

»Στην παράσταση αντιλαμβανόμαστε τους Δαιμονισμένους με έναν τρόπο, που αν το έκανε κάποιος άλλος θα σε οδηγούσε αλλού. Περιμένουμε την έλευση του μεσία και πρέπει να δούμε τι σημαίνει ο ερχομός του και ποιοι κρύβονται πίσω από αυτόν. Οι άνθρωποι επιθυμούν να έρθει μια νέα κατάσταση που έχει όμως πολλά στοιχεία θρησκευτικότητας. Μπορεί να είναι μια αίρεση που στην πορεία θα γίνει θρησκεία. Και η θρησκεία άλλωστε έχει έντονα πολιτική διάσταση.

»O Ντοστογιέφσκι δεν γράφει για συγκλονιστικούς ανθρώπους, ο αφηγητής της χαρακτηρίζει λίγο πολύ βλάκες και άχρηστους. Έχει κριτική ματιά απέναντι σε αυτούς που έρχονται. Είναι πολύ προφητικός στο πως εξελίχθηκε η ιστορία. Αυτές τις ματαιώσεις τις έχουμε βιώσει όλοι στο όνομα μιας επανάστασης, μιας προσδοκίας.

Η παράσταση δεν αφορά το σήμερα με την έννοια της επικαιρότητας και αυτό μου αρέσει πάρα πολύ. Αυτά τα θέματα είναι πέραν του χρόνου και της πολιτικής κατάστασης. Δεν είναι η πολιτική το θέμα, μέσα από την ιστορία ξετυλίγονται ιστορίες, προσδοκίες και ματαιώσεις. Ότι συνιστά ένα σπουδαίο έργο.

»Κάνοντας αυτή τη δουλειά δίνεις μικρότερη βαρύτητα σε πράγματα που σε κάποιον φαίνονται μεγάλα. Εγώ είμαι αισιόδοξος αλλά όχι τόσο που να μην καταλαβαίνω για το τι γίνεται γύρω μου. Πιστεύω ότι πράγματα μπορούν να γίνουν καλύτερα και είμαστε εδώ για να προσπαθούμε για αυτό αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρουμε. Στην ιστορία έχουν διαψευστεί πολλά δυστυχώς. Έχουν βελτιωθεί τρομερά πολλοί τομείς αλλά τα πράγματα έχουν εξελιχθεί με έναν τρόπο που δεν είναι και ο καλύτερος.

in.gr