Καζαντζάκης: Eπιστολές δείχνουν τις ανθρώπινες στιγμές του

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς φιλόλογος ή να γνωρίζει το περιεχόμενο εκδόσεων με τίτλους όπως «Τετρακόσια γράμματα του Καζαντζάκη στον Πρεβελάκη» ή «The Selected Letters of Nikos Kazantzakis» για να συμπεράνει ότι ο κρητικός συγγραφέας που υπέγραψε παγκοσμίου φήμης μυθιστορήματα, αλλά και φιλοσοφικά δοκίμια, ταξιδιωτικά έργα, μεταφράσεις αρχαίων κειμένων, θεατρικά ή και κινηματογραφικά σενάρια, ήταν και μανιώδης επιστολογράφος.

Σύμφωνα με τα Νέα την αξία των επιστολών του την εξηγούσε καλύτερα ο φιλόλογος Παναγιώτης Μαστροδημήτρης σε άρθρο του στο περιοδικό «Νέα Εστία», τον Δεκέμβριο του 2007: «(…) η διαλογική υφή των επιστολών του Καζαντζάκη, που συνδυάζει τη μεγαλόπνοη ιδεολογική δήλωση με την τετριμμένη καθημερινή αναφορά, καθιστά τις επιστολές του ιδιαίτερα σημαντικά ψυχολογικά τεκμήρια ερμηνείας της προσωπικής και της λογοτεχνικής του ιδιοσυστασίας».

Η παραπάνω διαπίστωση ισχύει και για την αλληλογραφία του Καζαντζάκη με τον έμπιστο δικηγόρο του και αφοσιωμένο φίλο Γιάννη Αγγελάκη, αλληλογραφία που το 2013 κυκλοφόρησε από το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη χάρη στη δωρεά της κόρης του Αγγελάκη και βαφτιστήρας του Καζαντζάκη, της ποιήτριας Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ. Οπως σημείωνε στην εισαγωγή της έκδοσης ο επίκουρος καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Θανάσης Αγάθος, ο γεννημένος στα Δαρδανέλλια Αγγελάκης, εργαζόμενος επί σειρά ετών στην Ιονική Τράπεζα, μέλος της αποστολής επαναπατρισμού των Ελλήνων του Καυκάσου το 1919 ή νομικός σύμβουλος του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, είχε αναλάβει όλες τις υποθέσεις του Καζαντζάκη, από τις δοσοληψίες του με εκδοτικούς οίκους ώς την αγορά του οικοπέδου στην Αίγινα στο οποίο ο συγγραφέας έχτισε κατόπιν το σπίτι του.

Η έκδοση του Μουσείου Καζαντζάκη, που ανατυπώνεται την Κυριακή από «Το Βήμα», συμπεριλαμβανομένου του προλόγου της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ, αποτελείται από 74 τεκμήρια, επιστολές και επιστολικά δελτάρια, και καλύπτει το διάστημα μεταξύ 1917 και 1957, φανερώνοντας πλείστες ανθρώπινες στιγμές του συγγραφέα του «Ζορμπά» και της «Ασκητικής»: τις περιπλανήσεις στην Ευρώπη, την ανασφάλεια για τα οικονομικά, τις διαφωνίες με εκδότες όπως ο Ελευθερουδάκης κι ο Δημητράκος, αλλά και την πολιτική του δράση, τις σχέσεις με την Γαλάτεια και την Ελένη, τις δύο συζύγους του, την επιθυμία του να εγκατασταθεί στην Αίγινα, την παρεπιδημία του στη Γαλλία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ή τη σχέση του με τη βαφτιστήρα του.

in.gr